راهنمای جامع مراحل، شرایط، هزینه و مدارک برای طلاق توافقی

 

^{طلاق توافقی چیست ؟}

طلاق ممکن است فقط به درخواست یکی از زوجین باشد و زن و و شوهر نتوانسته باشند بر سر اصل طلاق و حقوق ناشی از زندگی مشترک توافق نمایند؛ به این نوع طلاق در تعبیر عامیانه، طلاق یکطرفه و در اصطلاح حقوقی طلاق به درخواست زوجه یا طلاق به درخواست زوج گفته می شود.
در صورتی که زوجین بر سر خود طلاق و تبعات ناشی از زندگی مشترک مانند مهریه، نفقه، جهیزیه، حضانت فرزندان، ملاقات فرزندان و تقسیم اموال مشترک توافق داشته باشند هم به جهت هزینه ها و هم به دلیل تسریع در انجام، طلاق توافقی را انتخاب می نمایند. 
در سالهای اخیر طلاق توافقی به دلیل کثرت استعمال، از سوی حکومت با محدودیت هایی مواجه شده است و تلاش شده موانعی بر سر راه انجام آن ایجاد شود تا زوجین را منصرف نمایند.

ما به عنوان وکیل دادگستری ضمن اینکه به هیچ وجه زوجین را تشویق به طلاق ننموده و نمی نماییم و همواره تلاش نموده ایم که در عمل ایشان را به اصلاح رابطه تشویق نماییم ولی ایجاد چنین موانعی را مفید و موثر نمی دانیم؛ چررا که اگر عزم جزم و تصمیم جدی برای طلاق وجود داشته باشد، اجبار به بودن زوجین در کنار هم و ایجاد مانع خاصیتی ندارد و جز فرسایش و تاثیرات سوء روانی برزوجین و فرزندان اثری برای آن متصور نیست و در عمل زوجین اگر موفق به طلاق نشوند با بقاء زوجیت به سمت افتراق و جدایی فیزیکی می روند و حتی ممکن است به روابط غیر قانونی و نامشروع نیز آلوده شوند.
 

 

^{چطور طلاق توافقی بگیرم ؟}

در برخی موارد زن و مرد، بنا به دلایل مختلف، ممکن است تصمیم بگیرند بدون جنگ و دعوا و با توافق در مورد همه مسائل ناشی از زندگی مشترک، از هم جدا شوند. بعد از این تصمیم بحث اینکه چطور طلاق توافقی بگیریم پیش می‌آید.در قانون جدید حمایت خانواده مقررات سابق مربوط به طلاق تا حدود زیادی تغییر یافته است.

مهم ترین عنصر در طلاق توافقی همان توافق است؛ گاهی اوقات با مراجعه افرادی مواجه می شویم که از ما می خواهند برایشان طلاق توافقی بگیریم بدون اینکه همسرشان را در این مسیر همراه نموده باشند و حتی گاهی طرف مقابل راضی به طلاق نیست ولی متقاضی، طلاق توافقی می خواهد! یا بعضاً درخواست می شود که ما طرف را مجبور و ملزم به طلاق توافقی نماییم! همانطور که گفته شد عنصر ضروری طلاق توافقی در درجه اول توافق بر سر اصل طلاق و در درجه بعد توافق بر سر مسائل ناشی از زندگی مشترک است و اگر کوچکترین اختلافی بین زوجین باشد و هیچ یک عقب نشینی ننمایند باید گفت انجام طلاق توافقی میسر نخواهد بود مگر اینکه آگاهانه حل آن اختلاف را به بعد از طلاق موکول نمایند.مثل اینکه زن و شوهر در خصوص نحوه پرداخت مهریه علاوه بر آنچه زوجه بذل می نماید و زوج نیز قبول می کند، اختلاف داشته باشند ولی بخواهند اختلاف خود را بعد از طلاق در مراجع صالح حل کنند.قسمت انتهایی ماده 29 قانون حمایت خانواده جدید در این خصوص صراحت دارد.

در یک پرونده طلاق که خواسته طلاق توافقی و درخواست صدور گواهی عدم امکان سازش ذکر گردد، خواهان زوج و زوجه می باشند و خوانده ای در دادخواست قید نمی شود و هردوی زوجین باید نسبت به ثبت و امضای دادخواست طلاق توافقی اقدام نمایند.

البته سه صورت و نوع برای طلاق توافقی متصور است :

1- دادخواست ابتدا از سوی زوجه به طرفیت زوج باشد. (درخواست صدور حکم طلاق و یا طلاق به درخواست زوجه)

2- دادخواست ابتدا از طرف زوج به طرفیت زوجه باشد ولی با حضور زوجه و اعلام موافقت بر طلاق، به توافقی تبدیل شود(درخواست صدور گواهی عدم امکان سازش) .در این مورد اصولاً باید گزارش اصلاحی صادر شود ویا اینکه خواهان با توجه به موافقت زوجه اقدام به تغییر خواسته در جلسه رسیدگی می نماید و خواسته خود را از صدور گواهی عدم امکان سازش به طلاق توافقی تغییر می دهد.  این نوع طلاق مبارات است چرا که زوج با تقدیم دادخواست تمایل به طلاق داشته و زوجه هم با پیوستن به تصمیم او راضی به طلاق می شود پس کراهت و درخواست طلاق طرفینی است.

3-  دادخواست از ابتدا با تقاضای هر دوی زوج و زوجه باشد.(درخواست طلاق توافقی و یا درخواست صدور گواهی عدم امکان سازش)

 

 

^{راه های انجام طلاق توافقی}

سه راه مهم برای انجام طلاق توافقی وجود دارد؛

1- زوجین هر دو با هم اقدام به انجام طلاق توافقی نمایند. یعنی هر دو در مرکز مشاوره و غربالگری طلاق وابسته به مراکز بهزیستی ثبت نام نموده و در جلسات مشاوره شرکت کنند و پس از اخذ گواهی لازم مبنی بر تجویز طلاق با هم به دفاتر خدمات قضایی رفته و تقاضای طلاق دهند.

2- یکی از زوج یا زوجه اقدام به طرح دعوای طلاق یکطرفه نماید و دیگری پس از حضور در دادگاه و پس از تعیین تکلیف حقوق ناشی از زندگی مشترک به طلاق رضایت دهد.تشخیص و روش عمل قاضی مرجوع الیه در موفقیت این روش کاملا موثر است.

3- زوجین برای انجام طلاق توافقی هر دو به یک دفتر وکالت یا هر کدام به یک وکیل مجزا مراجعه نمایند و طی کلیه مراحل طلاق توافقی را به دو وکیل با تجربه و متخصص در زمینه طلاق توافقی بسپارند. طبیعتاً مراجعه به یک دفتر وکالت و سپردن کار به گروهی از وکلا که با هم کاملا هماهنگ عمل می نمایند هم هزینه ها را کاهش خواهد داد و هم انجام کار را سریع تر خواهد نمود.در این میان وجود تجربه عملی برای وکیل دادگستری ضرورت دارد چرا که این مسئله به طور شفاف در هیچ قانونی مورد تصریح قرار نگرفته و کاملا تحت تاثیر و مستند به رویه عملی انجام می شود.

 

 

^{چند نکته در خصوص راه های انجام طلاق توافقی}

• اگر طرفین قبلاً در مورد هر یک از حقوق ناشی از زندگی مشترک شکایتی مطرح نموده اند و به حکمی رسیده اند در صورتی که طرف مقابل مخالفتی نداشته باشد می توانند تعیین تکلیف آن حق را موکول به نتیجه همان دادرسی یا اجرای حکم راجع به آن نمایند.
• برای انتخاب یک وکیل خوب دادگستری در زمینه دعاوی خانواده به طور خلاصه بهترین راه اعتماد به نتایج گوگل که نشان دهنده کثرت مراجعه اشخاص است و همچنین مراجعه حضوری و ملاقات با وکیل و پرسش در مورد نحوه اقدام و دریافت مشاوره ابتدایی است.در ملاقات حضوری تا حد زیادی به مهارت، تجربه، تخصص و صداقت وکیل پی خواهید برد.
• راه های طلاق توافقی در صورتیکه زوجین خارج از ایران سکونت داشته باشند کمی متفاوت است که در ادامه مطلب و سر خطی تحت همین عنوان به آن پرداخته شده است.
• برای وکالت دادن به وکیل دادگستری در طلاق توافقی متداول ترین راه مراجعه به دفتر وکیل و انعقاد قرارداد مالی و تنظیم قرارداد الکترونیک است.هر چند که این امکان وجود دارد که افراد به شخص معتمد خود در سفارتخانه ها ،کنسولگری ها و دفاتر حافظ منافع و دفترخانه های اسناد رسمی وکالت رسمی بدهند تا آن شخص معتمد با وکیل دادگستری ملاقات نموده و به وکیل، وکالت در انجام طلاق توافقی بدهد.
• در حال حاضر به دلیل پیچیدگی های اعمال شده، پروسه و تشریفات طلاق توافقی نسبتاً طولانی شده است و زوجین قبل از مراجعه به دادگاه باید در مراکز مشاوره بهزیستی و شورای حل اختلاف حضور یابند که این پروسه اگر توسط خود زوجین یا یک وکیل دادگستری بی تجربه انجام شود ممکن است تا 6 ماه طول بکشد.
• با این وجود ما در دفتر وکالت دادگران حامی طلاق توافقی را با روش خودمان ،در مدت زمان حدوداً 40 روزه انجام می دهیم

 

 

^{شرایط و ویژگی های طلاق توافقی}

^{داشتن وکیل دادگستری برای طلاق توافقی}

در حال حاضر به جهت پیچیدگی هایی که شرایط طلاق توافقی پیدا کرده است در صورت اصرار زوجین به انجام طلاق توافقی و انجام آن در مدت زمان کوتاه، بهتر است که زوجین انجام  پرونده و تشریفات طلاق توافقی را به یک و یا دو وکیل متخصص طلاق توافقی بسپارند. در غیر این صورت و در صورتی که خودشان شخصاً و بدون وکیل قصد طی مراحل را داشته باشند، باید بدانند که ممکن است پروسه طلاق توافقی حدود شش ماه و یا حتی بیشتر زمان ببرد.زمان طولانی انجام طلاق توافقی در فرضی هم که طلاق توسط یک یا دو وکیل غیر متخصص و کم تجربه انجام می شود هم مصداق دارد.

 

^{آیا برای طلاق توافقی یک وکیل  کافی است؟}

ضرورت ندارد برای انجام طلاق توافقی حتماً دو وکیل داشته باشید.گاهی به دلایل مختلف یکی از زوجین اصرار داشته و تصمیم می گیرد که برای انجام تشریفات طلاق توافقی وکیل داشته باشد، و کار خود را به یک وکیل باتجربه و متخصص طلاق توافقی بسپارد، و طرف دیگر به جای اینکه کار طلاق را به یک وکیل دادگستری واگذار کند، ترجیح می دهد خود در پروسه و تشریفات طلاق توافقی اعم از ثبت دادخواست طلاق یا پیگیری آن در دادگاه و شرکت در جلسه رسیدگی و یا اجرای صیغه طلاق توافقی در دفترخانه طلاق حضور داشته باشد. ولی در هر حال هماهنگی وکیل دادگستری با شخصی که می خواهد خود در مراحل طلاق شرکت داشته باشد ضروری است .

 

^{وکالت طلاق یا حق طلاق}

در صورتی که یکی از زن و شوهر برای انجام طلاق توافقی به دیگری وکالت بدهد و یا هر دوی آنها به وکیل دادگستری وکالت بدهند، وجود وکالتنامه طلاق هم ضروری است این مورد بخصوص در فرضی متداول است که زن یا شوهر یا هر دو خارج از ایران ساکن باشند.

 

^{عده در طلاق توافقی}

بعد از طلاق توافقی مانند همه انواع طلاق، زن و شوهر باید به تعبیر قانونگذار قانون مدنی در ماده 1151 سه طهر (حدود سه ماه) عده نگه دارند.منظور از 3 طهر سه بار دوره قاعدگی و پایان آن است.واژه طهر از کلمه عربی پاکی گرفته شده.در نظر شریعت قاعدگی نوعی ناپاکی و خروج از آن پاکی محسوب می شود به همین دلیل از واژه طهر به معنای ورود به دوره قاعدگی و اتمام آن استفاده می شود.

در شرایط عادی عده طلاق همانطور که گفته شد, سه طهر است ولی برای زن باردار به حکم ماده 1153 قانون مدنی تا وضع حمل که ممکن است در عمل بیشتر یا کمتر از سه طهر یا سه ماه باشد.

 

^{امکان رجوع در طلاق توافقی}

به جهت بائن بودن طلاق توافقی همان طور که گفته شد قابل رجوع نیست؛ با این وجود اگر زن در مواردی که حق رجوع به مابذل دارد، به مابذل (مال یا مهریه که بخشیده شده) رجوع کند مرد نیز می توان به طلاق رجوع کند.به عبارت دیگر برای رجوع به طلاق توافقی سه ماه زمان وجود دارد.

 

^{تاثیر اسقاط حق رجوع به ما بذل}

 همانطور که گفته شد در طلاق توافقی حتما زن باید مالی را به مرد در قبال طلاق ببخشد یا بذل نماید،حال اگر حق رجوع به ما بذل از زوجه با توافق ساقط شده باشد به نظر بیشتر فقها و حقوقدانان طلاق دیگر قابل رجوع نیست حتی با توافق هر دوی زوجین، و در صورت تمایل به رجوع و بازگشت باید دوباره عقد کنند.

در صورتی که مخاطبان و مراجعین گرامی اصرار به اطلاع از شرایط طلاق توافقی و انجام آن در کوتاه ترین زمان ممکن را داشته باشند این امکان وجود دارد که دفتر وکالت ما و وکلای با تجربه طلاق توافقی این دفتر وکالت بتواند حدوداً طی مدت زمان 40 روز پروسه طلاق توافقی را بدون حضور زوجین و بدون نیاز به جلسات مشاوره به انجام برسانند.

 

 

 

^{مدارک لازم برای طلاق توافقی}

^{1-شناسنامه و کارت ملی زوجین}

در صورتی که به هر دلیلی زوجین نخواهند یا نتوانند شناسنامه خود را جهت ثبت طلاق در آن و احراز هویت ارائه دهند بسیاری از دفترخانه های طلاق از طرق دیگر هویت را احراز نموده و در خصوص ثبت طلاق در شناسنامه سختگیری نمی نمایند.

 

^{2- سند ازدواج}

در صورتی که اصل سند ازدواج به هر دلیلی در دسترس زوجین نباشد می توانند از دفترخانه ازدواجی که آن را ثبت نموده است رونوشت عقد نامه را بگیرند.

 

^{3- گواهی مرکز مشاوره و غربالگری طلاق}

همانطور که گفته شد در حال حاضر و به موجب دستور العملی که از آبان ماده سال 1398 اجرایی شده است ضرورت دارد زوجین قبل از تقدیم دادخواست طلاق از مراکز مشاوره و غربالگری طلاق وابسته به سازمان بهزیستی گواهی  نامه ای  مبنی بر عدم اصلاح رابطه زوجین دریافت نموده و ضمیمه دادخواست خود نمایند.

 

^{4-  گواهی عدم بارداری}

ارایه ی گواهی عدم بارداری به دادگاه رسیدگی کننده و دفتر ثبت طلاق الزامی است. در صورتی که زوجه باردار باشد مانعی برای درخواست طلاق و صدور رای طلاق و ثبت آن وجود ندارد و زوجین در این صورت باید درباره مواردی مانند هزینه‌های زایمان، نفقه زن و حضانت فرزند به توافق برسند. عده ی زوجه ی باردار متفاوت از زوجه ی غیرباردار می باشد و مطابق ماده ۱۱۵۳ قانون مدنی: "عده طلاق و فسخ نکاح و بذل مدت و انقضاء آن در مورد زن حامله تا وضع حمل است."
نکته : اگر به تشخیص دادگاه زوجه یائسه باشد و یا این که مطابق گواهی پزشک قانونی زوجه دوشیزه باشد نیاز به ارائه این گواهی نیست.
نکته : این گواهی معمولاً در تمامی آزمایشگاه ها با ارائه کارت ملی و به صورت تشخیص بارداری از طریق آزمایش هورمون HCG موجود در خون انجام می شود.

 

^{5- گواهی پزشکی قانونی مبنی بر معاینه و تشخیص بکارت زوجه}

به این مدرک در صورتی نیاز است که زوجین مدعی باشند با یکدیگر زناشویی نداشته اند و بخواهند بلافاصله بعد از طلاق از امتیازات آن مثل حذف نام همسر از شناسنامه و نداشتن عده استفاده کنند.

 

^{6- صورتجلسه توافقات زوجین}

وجود این صورتجلسه به صورت مکتوب ضروری نیست چرا که زوجین می توانند در همان جلسه رسیدگی موضع خود را در خصوص توافقات مطرح نموده و قاضی آن را صورتجلسه نماید. ولی از آن حیث که زوجین به توافقاتی که در رای دادگاه مورد تصریح قرار نمی گیرد پایبند باشند، این صورتجلسه بسیار می تواند موثر و راه گشا باشد و دلیلی است برای اثبات وقوع توافق و الزام متعهد.

 

^{7- دادنامه طلاق توافقی}

نسخه ای از دادنامه که توسط دادگاه برابر اصل شده به همراه مدارک باید به دفترخانه ارائه شود.

 

^{8- گواهی قطعیت دادنامه}

دفتر شعبه صادرکننده رای به درخواست طرفین یا وکلای آنها گواهی مبنی بر قطعیت دادنامه و عدم اعتراض به حکم طلاق یا انقضاء مدت تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی صادر نموده و جهت ارائه به دفترخانه به ایشان می دهد. بهترین روش این است که طرفین یا وکلای آنها همزمان با دریافت نسخه برابر اصل شده رای طلاق ضمن اسقاط حق تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی گواهی قطعیت هم بگیرند.

نکته : در صورتی که زوجه در خارج از کشور ساکن باشد و امکان حضور و آزمایش در ایران را نداشته باشد معمولا دفتر خانه های طلاق آزمایش عدم بارداری را که به زبان انگلیسی و در آزمایشگاه های خارج از کشور انجام شده باشد می پذیرند.

نکته : در صورتی که به اصل شناسنامه یا کارت ملی یا عقدنامه دسترسی ندارید و یا اینکه در صورتیکه به هر دلیلی تمایل به ابطال عقدنامه ازدواج نداشته یا میخواهید مهر طلاق در شناسنامه نخورد قبل از شروع تشریفات طلاق می توانید این را از ما بخواهید و ما تشریفات طلاق توافقی را مطابق باشرایط شما انجام خواهیم داد.

^{مراحل رسیدگی به طلاق توافقی}

^{1- جستجو، پیدا کردن  و مراجعه به وکیل متخصص طلاق}

اگر تصمیم ندارید که طلاق توافقی را خودتان انجام دهید و مدت زمان و کیفیت انجام برایتان اهمیت دارد و می خواهید طلاق به صورت استاندارد و بدون کوچکترین اشکالی انجام شود، پیدا کردن یک وکیل خوب و باتجربه برای طلاق توافقی ضروری است.

 

^{2- تنظیم صورتجلسه توافقات بین زوجین}

تشکیل جلسه غیر رسمی به طور مستقیم یا با واسطه بین زوجین و توافق بر اصل طلاق و حقوق ناشی از زوجیت.

نکته : این جلسه در صورتی که زوجین هرکدام وکلای جداگانه داشته باشند یا هر دو به یک وکیل مراجعه کرده باشند با حضور وکیل یا وکلا انجام شده و با راهنمایی ایشان کار تنظیم صورتجلسه توافقات به طور اصولی و بی نقص انجام می شود.

نکته : در صورتی که این مرحله یعنی تنظیم صورتجلسه غیر رسمی توافقات یا به عبارت دیگر توافق بر سر جزییات انجام نشود و زوجین در دادگاه و در حضور قاضی بخواهند در مورد جزییات توافق کنند طبیعتاً و اصولاً حوصله و قابلیت این امر از سوی قاضی وجود ندارد و دیده شده است که قضات زوجین را از جلسه اخراج نموده و پرونده طلاق را به جهت عدم وجود توافق رد کرده یا جلسه را تجدید می نماید. 

 

^{3- شرکت در جلسه مشاوره و غربالگری}

مراجعه به مشاوران مورد تایید سازمان بهزیستی جهت مشاوره و غربالگری طلاق از طریق سامانه تصمیم به نشانی https://zaman.behzisti.net/ .

نکته : در صورتی که انجام طلاق توافقی را به وکلای مجموعه ما (دفتر وکالت دادگران حامی) بسپارید نه تنها خود در هیچ یک از مراحل دخالت و درگیری نخواهید داشت بلکه نیازی هم به مراجعه به این سایت و شرکت در جلسات مشاوره و غربالگری نیست.

نکته : تعداد جلسات مشاوره و غربالگری پنج جلسه است و بین هر دو جلسه حداقل نه روز زمان رعایت می شود و جمعاً فقط این مرحله 45 روز طول می کشد. 

 

^{4- مراجعه به دفتر خدمات قضایی و ثبت دادخواست طلاق توافقی}

این دادخواست می تواند در قالب طلاق خلع یا مبارات مطرح شود. البته بعضاً به تشخیص وکیل دادگستری شما ممکن است صلاح در این باشد که ابتدا به صورت طلاق یکطرفه از طرف یکی از زوجین مطرح شود و طرف دیگر با حضور در دادگاه با درخواست طلاق موافقت نماید.

 

 

 

^{5- مراجعه به شورای حل اختلاف و شرکت در جلسه سازش}

در حال حاضر با توجه به دستور العمل رییس قوه قضاییه تمامی پرونده ها، از جمله دادخواست طلاق توافقی، ابتدا به شورای حل اختلاف می روند و طرفین برای سازش (در طلاق توافقی برای اصلاح رابطه و بازگشت به زندگی مشترک) به این شورا دعوت می شوند و در صورت عدم سازش پرونده جهت رسیدگی به دادگاه صالح می رود.

 

^{6- شرکت در جلسه رسیدگی به طلاق توافقی در دادگاه خانواده}

پس از ارسال پرونده از شورا به دادگاه خانواده دفتر دادگاه با دستور قاضی اقدام به تعیین وقت می نماید و بعد از ابلاغ وقت رسیدگی طرفین جهت رسیدگی به خواسته طلاق توافقی در وقت تعیین شده در دادگاه حاضر می شوند.

نکته : فرض بر این است که در طلاق توافقی طرفین در خصوص اصل طلاق و حقوق ناشی از زوجیت توافق دارند در صورت هر اختلافی که در جلسه دادگاه و با ارشاد قاضی حل نشود، طلاق توافقی قابلیت رسیدگی و پذیرش نخواهد داشت.

 

 از آنجا که در طلاق توافقی حضور و توافق در کلیه مراحل ضرورت دارد اگر یکی از زوجین یا وکیل او در جلسه حاضر نباشد، قاضی اقدام به صدور قرار ابطال دادخواست خواهد نمود (ماده 95 قانون آیین دادرسی مدنی).

 

^{7- ارجاع به واحد مشاوره دادگاه}

هر چند مطابق ماده 27 قانون جدید حمایت خانواده مصوب 1391/12/01 قاضی تکلیفی به ارجاع به داور به منظور ایجاد صلح و سازش نخواهد داشت اما در عمل و مطابق رویه گذشته بسیاری از شعب دادگاه خانواده پس از جلسه رسیدگی قضیه را به واحد مشاوره ارجاع می دهند که البته این مرحله صرفا تشریفاتی است و واحد مشاوره توافقات زوجین در خصوص طلاق را صورتجلسه می کند و دادگاه بر اساس این صورتجلسه رای طلاق را صادر می نماید. 

 

^{8- صدور دادنامه طلاق توافقی}

مطابق ماده 26 قانون حمایت خانواده عنوان دادنامه طلاق توافقی گواهی عدم امکان سازش است که در مفهوم کلی به آن حکم طلاق هم گفته می شود اما به طور خاص حکم طلاق مربوط به موردی است که طلاق یکطرفه بوده و فقط به درخواست زوجه باشد.در واقع هر جا که اراده زوج هم در طلاق دخالت داشته باشد عنوان دادنامه گواهی عدم امکان سازش است (طلاق توافقی و طلاق به درخواست زوج) و هر جا که دادنامه طلاق به تشخیص قاضی صادر شود و زوج متمایل به طلاق نباشد عنوان ، حکم طلاق است.

 

^{9- مراجعه به دفترخانه طلاق جهت اجرای صیغه طلاق}

پس از صدور دادنامه و قطعیت آن زوجین یا وکلای آنها باید با به همراه داشتن مدارک کامل جهت اجرای صیغه طلاق و ثبت آن و صدور سند طلاق به یک دفترخانه طلاق مراجعه نمایند.

 

 

^{مهریه در طلاق توافقی}

تاثیر مستقیم مهریه بر طلاق توافقی آنجاست که قانونگذار بخشش قسمتی یا تمام یا بیشتر یا کمتر یا معادل مهریه را شرط ضروری وقوع طلاق خلع یا همان توافقی می داند. توجه شود که طلاق خلع و طلاق مبارات تعبیر و نامگذاری قانونگذار بر طلاق توافقی است.
ممکن است زوجین قبلا در مورد مهریه توافق نموده باشند یا مهریه پرداخت شده باشد یا زوجه قبلا مهریه خود را بخشیده باشد یا با شکایت زوجه ترتیب پرداخت ان داده شده و بر سر آن اختلافی نداشته باشند؛ در این فرض زوجه برای وقوع طلاق باید مالی را به  زوج ببخشد و زوج نیز قبول بذل نماید.
ضرورتی ندارد حتما تکلیف تمام مهریه ضمن طلاق روشن شود و ممکن است زوجین تعیین تکلیف آن را به زمانی در آینده بسپارند. آنچه از ماده 29 قانون حمایت خانواده نیز بر می آید همین است. در صورت نیاز به مشاوره با وکیل مهریه کلیک کنید.

 

^{نفقه در طلاق توافقی}

در طلاق توافقی نفقه ایام عده منتفی می باشد و صرفا زوجین باید در خصوص نفقه ایام گذشته توافق نمایند. نفقه  نیز مانند سایر حقوق ناشی از زندگی مشترک در طلاق توافقی در چارچوب توافقات زوجین مورد بررسی قرار می گیرد.در هر حال همانطور که واضح است در صورتی که اختلافی بر سر میزان و مبلغ آن وجود داشته باشد و هیچ یک از زوجین از موضع خود کوتاه نیاید اساس انجام طلاق توافقی با مانع مواجه می شود.

 

^{ویژگی طلاق به صورت توافقی در دوران عقد}

تفاوت هایی را می توان بر انجام طلاق توافقی در دوران عقد با طلاق توافقی به طور عادی قائل شد که اجمالاً عبارتند از :
1- اگر زناشویی انجام نشده باشد و زوجه باکره باشد، امکان حذف نام زوجین از شناسنامه های یکدیگر وجود دارد. 
2- اگر زناشویی انجام نشده باشد با وقوع طلاق زوجه فقط نسبت به نصف مهریه استحقاق خواهد داشت و طبیعتاً آنچه بخشیده شده یا مورد بررسی و توافق قرار می گیرد فقط نیمی از مهریه است.
3- شروع زندگی مشترک یا به تعبیرعامیانه جشن عروسی در حقوق زوجین هیچ گونه تاثیری ندارد و اگر در این دوره زناشویی انجام شده باشد تمامی حقوق زوجه کامل و مستقر است.
4- در صورتی که زوجین قبل از نزدیکی اقدام به طلاق توافقی نمایند و زوجه دوشیزه باشد زوجه فاقد عده می باشد.

 

 

 

^{حضانت و ملاقات فرزندان در طلاق توافقی}

از جمله مواردی که معقول است و توصیه می شود تکلیف آن ضمن طلاق مشخص شود ، مسئله حضانت و ملاقات فرزندان است.هر چند که به حکم قسمت انتهایی ماده 29 قانون حمایت خانواده زوجین می توانند با توافق تعیین تکلیف در خصوص آن را به آینده موکول نمایند و یا به درخواست زوجین در گواهی عدم امکان سازش (دادنامه طلاق) ذکر شود "طبق قانون رفتار می شود" .
همیشه به مراجعین خود توصیه می کنیم حق حضانت را ابزاری برای گرفتن امتیاز قرار ندهند و تا جایی که ممکن است فرزندان مشترک را آلوده اختلافات خود ننمایند.هر چند که گاهی پیش می آید که زوجه در قبال بخشش کل مهریه خود خواهان عدم مزاحمت زوج در مسئله ملاقات و حضانت است و توافق بر سر طلاق نیز بر مبنای این شکل می گیرد.
باید به این نکته توجه داشت که توافق بر سر حضانت و ملاقات به جهت آمیختگی این حق به تکلیف، لزوماً غیر قابل عدول نیست؛ یعنی ممکن است که یکی از زوجین حق حضانت و ملاقات را به دیگری منتقل یا از خود سلب نماید ولی طرف دیگر نیز بعداً با مراجعه به دادگاه حق حضانت و ملاقات را که قبلا واگذار نموده مجدداً بخواهد.در صورتی که موجه بودن درخواست وی بر قاضی محرز شود صدور حکم در این خصوص دور از ذهن نیست.

 

^{ارائه گواهی بکارت ضمن طلاق توافقی}

ممکن است زوجین مدعی باشند که در طول دوره عقد یا حتی شروع زندگی مشترک، زناشویی به معنای خاص انجام نشده و زوجه دوشیزه است و بخواهند از اثرات این وضعیت که مهم ترین آن حذف نام همسر از شناسنامه به محض وقوع طلاق است، استفاده نمایند.
بر اساس یک رویه نا نوشته اکثر دادگاه ها اقرار زوجین را نمی پذیرند و معاینه توسط پزشکی قانونی را برای احراز بکارت و صدور گواهی لازم ضروری می دانند. 

 

^{ارائه آزمایش عدم بارداری ضمن طلاق توافقی}

در حال حاضر در دو مرحله ممکن است مسئله ارائه آزمایش عدم بارداری پیش آید؛ یکی در طول جریان رسیدگی به درخواست طلاق توافقی توسط قاضی رسیدگی کننده و دیگر در مرحله اجرای صیغه طلاق توسط دفترخانه طلاق است.

قاعدتاً ارائه گواهی عدم بارداری به دفترخانه در زمان اجرای صیغه طلاق کافی است اما بعضی از قضات با زیاده روی در مرحله رسیدگی نیز از زوجه گواهی عدم بارداری می خواهند.که متاسفانه چاره ای جز ارائه این گواهی جهت تسهیل و تسریع درانجام پروسه طلاق نیست.

 

^{امکان پاک کردن نام همسر از شناسنامه در طلاق توافقی}

وقتی که ازدواج با توافق زوجین به طلاق منجر می شود ظاهر ماجرا چنین است که طرفین بر عدم مصالحه و عدم امکان سازش و بر انتخاب اشتباه خود اقرار و تاکید دارند.قانونگذار تلاش نموده که با لحاظ حقوق شخص ثالث (شخصی که بعدا پس از این طلاق با این افراد ازدواج می کند) تا حد امکان از اثرات سوء طلاق بر آینده زوجین و سرنوشت ایشان بکاهد. در همین راستا و برای امکان حذف نام همسر سابق پس از طلاق از شناسنامه صور زیر متصور است :
1- اقدام به طلاق در زمانی انجام شود که زوجین زناشویی نداشته و زوجه باکره است.در این فرض به صورت مطلق طرفین می توانند بعد از اجرای طلاق از دفترخانه مجری طلاق معرفی نامه گرفته و برای حذف نام همسر سابق به اداره ثبت احوال محل مراجعه نمایند و شناسنامه خود را در این خصوص اصلاح کنند.
2- در زمان طلاق زوجه دوشیزه نباشد و زوجین با یکدیگر عمل نزدیکی را انجام داده باشند؛ در این فرض فقط وقتی امکان حذف نام همسر از شناسنامه وجود خواهد داشت که هر یک از زوجین با شخص دیگری ازدواج کرده باشد.

 

^{طلاق توافقی ایرانیان خارج از کشور}

ایرانیان مقیم خارج از کشور که تصیم به انجام طلاق سریع و فوری دارند و نمی خواهند درگیر تشریفات طلاق در ایران شوند دو راه برای انجام طلاق توافقی پیش روی آنهاست :
1- مراجعه هر دوی زوجین به یک دفتر اسلامی مورد تایید حکومت جمهوری اسلامی در کشور محل سکونت خود و انجام تشریفات طلاق شرعی و تقاضای درج واقعه طلاق در شناسنامه در سفارت ایران در همان کشور.
2- در صورتی که در کشور محل اقامت ایرانیان مقیم خارج از کشور دفتر اسلامی با ویژگی فوق وجود ندارد ، زوجین می توانند در دادگاه کشور محل اقامت حکم طلاق خود را اخذ نمایند ودر کشور محل اقامت زوجین ثبت نمایند و سپس تنفیذ حکم طلاق دادگاه خارجی را در دادگاه ایران درخواست نمایند. 
3- زوجین می توانند هر کدام به یک وکیل در ایران وکالت دهند تا از جانب ایشان مراحل طلاق توافقی انجام شود.همچنین این امکان وجود دارد که هر دو یا هر کدام  جداگانه به شخص ثالثی وکالت دهند تا ان شخص برای ایشان وکیل انتخاب کند.

نکته : توصیه می کنیم چه قرار باشد ایرانیان مقیم خارج از کشور مستقیم به وکیل دادگستری وکالت دهند و چه قرار باشد به واسطه یک شخص معتمد  و ثالث وکیل دادکستری انتخاب کنند هر دو وکالت خود را به یک مجموعه از وکلا که با هم هماهنگ هستند بسپارند تا در زمان و با هزینه کمتری انجام شود.

 

^{مشاوره و غربالگری اجباری در طلاق توافقی}

در حال حاضر به جهت شرایط و الزاماتی که ایجاد شده تشریفات مخصوصی جهت امکان مطرح نمودن طلاق توافقی در دادگاه به موجب بخشنامه از سوی قوه قضائیه ضروری دانسته شده و تقریباً می توان گفت این بخشنامه در سراسر ایران انجام می شود و آن عبارت است از اجباری شدن مشاوره و غربالگری قبل از طلاق که طرفین باید خود شخصاً در این جلسات شرکت نموده و در پایان دوره گواهی لازم را اخذ نموده و هنگام ثبت دادخواست طلاق توافقی آن گواهی را جهت ارائه به دفتر خدمات قضایی و دادگاه خانواده به همراه داشته باشند.لازم به ذکر است وکلای ما در دفتر وکالت دادگران حامی طلاق توافقی را بدون طی این مرحله و در سریعترین زمان و بدون درگیری زوجین در پروسه و تشریفات طلاق انجام می دهند.  
جلسات مشاوره و غربالگری طلاق باید در 5 جلسه و حداقل 45 روز انجام شود.یعنی فاصله هر دو جلسه نباید کمتر از 9 روز باشد.

 

 

^{موارد مهم مندرج در رای دادگاه خانواده در طلاق توافقی}

^{1- احراز رابطه زوجیت}

طلاق خواسته زن و شوهری است که در وجود و بقاء ازدواج قانونی ثبت شده بین آنها تردیدی وجود ندارد. پس اگر زوجین سند رسمی ازدواج نداشته باشند یا یکی منکر بقاء عقد باشد، مسئله صدور حکم طلاق حتماً با مانع مواجه خواهد شد.   

 

^{2-  ذکر جزییات توافقات و تعیین تکلیف حقوق طرفین}

هدف از طلاق توافقی فصل خصومت و تمام شدن اختلاف است و در نتیجه دادگاه وظیفه دارد که ضمن صدور حکم به طلاق تکلیف حقوق ناشی از زوجیت از جمله مهریه، حضانت، نفقه فرزندان، ملاقات فرزندان، نفقه زوجه، اجرت المثل ایام زوجیت، هدایا و جهیزیه را مشخص کند.به نحوی که پس از طلاق محلی برای اختلاف و درگیری بین زوجین باقی نمایند.

نکته : البته باید توجه داشت که آنچه در دادنامه طلاق توافقی می آید جنبه صدور اجراییه ندارد .یعنی نمی توان قبل یا بعد از اجرای صیغه طلاق صدور اجراییه در خصوص مهریه، حضانت، نفقه و جهیزیه را خواست.حتی خود طلاق توافقی هم قابلیت صدور اجراییه ندارد و به اصطلاح باید توافق تا پایان کار و اجرای صیغه بین طرفین وجود داشته باشد؛ مگر اینکه زوجین به یکدیگر در جلسه رسیدگی با درج در دادنامه وکالت بلاعزل اجرای صیغه طلاق هم داده باشند.وضعیت طلاق توافقی که با وکالت رسمی (حق طلاق) انجام می شود متفاوت است.

 

^{مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش در طلاق توافقی}

مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش برای تسلیم به دفتر رسمی ازدواج و طلاق سه ماه پس از تاریخ ابلاغ رأی قطعی یا قطعی شدن رأی است. چنانچه گواهی مذکور ظرف این مهلت تسلیم نشود یا طرفی که آن را به دفترخانه رسمی طلاق تسلیم کرده است ظرف سه ماه از تاریخ تسلیم در دفترخانه حاضر نشود یا مدارک لازم را ارایه نکند، گواهی صادرشده از درجه اعتبار ساقط است. هرگاه گواهی عدم امکان سازش صادرشده بر اساس توافق زوجین به حکم قانون از درجه اعتبار ساقط شود تمامی توافقاتی که گواهی مذکور بر مبنای آن صادر شده است، ملغی می‌شود.

هرگاه زوج در مهلت مقرر به دفتر رسمی ازدواج و طلاق مراجعه و گواهی عدم امکان سازش را تسلیم کند، در صورتی که زوجه ظرف یک هفته در دفترخانه حاضر نشود سردفتر به زوجین اخطار می‌کند برای اجرای صیغه طلاق و ثبت آن در دفترخانه حاضر شوند. در صورت حضور نیافتن زوجه، صیغه طلاق جاری و پس از ثبت به وسیله دفترخانه مراتب به اطلاع زوجه می‌رسد.

هرگاه گواهی عدم امکان سازش بنا بر توافق زوجین صادر شده باشد، در صورتی که زوجه بنا بر اعلام دادگاه صادرکننده رأی و یا به موجب سند رسمی در اجرای صیغه طلاق وکالت بلاعزل داشته باشد، حضور نیافتن زوج، مانع اجرای صیغه طلاق و ثبت آن نیست.اجرای صیغه طلاق با رعایت جهات شرعی در دفترخانه یا در محل دیگر و با حضور سردفتر صورت می‌گیرد.

 

^{مراحل عملی یک پرونده طلاق توافقی}

^{گزارش یک پرونده (در خصوص مراحل طلاق توافقی)}

در پرونده حاضر خواهان دعوا، خانم ....... با وکالت مسعود محمدی وکیل پایه یک دادگستری دادخواستی منضم به فتوكپي مصدق عقد‌نامه و توافق‌نامه در مورد مسایل مشترک، ممضی به امضای زوج ارایه و تقاضاي صدور گواهي عدم امكان سازش و طلاق توافقي را کرده است. طرفین در دادخواست و توافق‌نامه اظهار داشته‌اند که شرایط طلاق توافقی را قبول دارند با این مضمون که «اينجانبان به موجب عقدنامه رسمي، زوجين رسمي همديگر هستیم، ولی به لحاظ عدم تفاهم تحمل تداوم زندگی مشترک را نداشته و از هر جهت با لحاظ شروط مصرح در توافق‌نامه براي جدايي به توافق رسيده‌ايم، به این ترتیب با عنايت به ماده واحده مصوب مجمع تشخيص مصلحت نظام مصوب سال 1371 هر زمان كه دادگاه مقرر دارد، داوران خود را معرفي کرده و تقاضاي صدور گواهي عدم امكان سازش و طلاق توافقي را داريم.» پرونده فوق پس از طی تشریفات قضایی خاص و ثبت شدن، به یکی از شعب از دادگاه‌های خانواده ارجاع می‌شود.

 

^{جریان دادرسی طلاق توافقی در دادگاه خانواده}

پرونده پس از ثبت در شعبه دادگاه خانواده تقدیم قاضی دادگاه می‌شود. قاضی دادگاه نیز با ملاحظه محتویات پرونده و کامل بودن آن، دستور تعیین وقت جلسه رسیدگی را به دفتردار خود می‌دهد. در ادامه مدیر دفتر وقتی را تعیین و به طرفین ابلاغ می‌کند و در وقت مقرر جلسه رسیدگی با حضور هر دو طرف دعوا تشكيل می‌شود. خواهان دعوا ضمن پذیرش شرایط طلاق توافقی اظهار مي‌دارد که‌ حدود ده سال است كه با خوانده پرونده، خانم سمیه ........... ازدواج كرده است و به علت عدم تفاهم تقاضای صدور حکم طلاق را دارد. خوانده دعوا هم تقاضاي طلاق توافقي را دارد. به این ترتیب دادگاه با عنايت به احراز اختلاف زوجين قرار ارجاع امر به داوري را صادر مي‌کند. طرفين دعوا، داوران خويش را معرفي و داوران نظريه خويش را طی لایحه‌ای ارایه و اعلام می‌کنند که سعی آنها در سازش ثمری نداشته است و طرفین حاضر به سازش نیستند.

 

^{رای دادگاه طلاق توافقی}

بنابراین دادگاه محترم ختم رسيدگي را اعلام و به شرح زیر مبادرت به صدور رای خود مي‌کند: «در خصوص دادخواست تقدیمی خواهان دعوا مبنی بر صدور گواهی عدم امکان سازش (طلاق توافقی) نظر به این‌که نصایح دادگاه در جهت التیام زوجین و انصراف از طلاق مفید و موثر نبوده و داوران نیز به شرح نظریه تقدیمی عدم توفیق خود را در اصلاح ذات‌البین اعلام و اظهارنظر کرده‌اند که زوجین حاضر به سازش نبوده و بر طلاق و جدایی اصرار دارند و حقوق متقابل به شرح ذیل تراضی کرده‌ و شرایط طلاق توافقی را قبول نموده اند.

زوجه تعداد 300 سکه را در قبال طلاق خلع به زوج بذل کرده و زوج قبول بذل می‌کند و مابقی تعداد 50 عدد سکه به صورت دفعتاً واحده و یکجا به زوجه پرداخت می‌شود.

جهیزیه حسب توافق به زوجه پرداخت شود.

زوجه حسب اقرار ادعایی در خصوص نفقه معوقه و اجرت‌المثل ندارد.

زوجين داراي يك فرزند مشترك هشت ساله هستند كه حسب توافق زوجين در حضانت زوج قرار مي‌گيرد و ملاقات زوجه با فرزند مشترك به صورت توافقي در مكان و زمان مناسب صورت می‌گیرد.

زوجه حسب اقرار و گواهی پزشک باردار نیست.

به این ترتیب دادگاه با احراز رابطه زوجیت آنان به موجب مستندات پیوست دادخواست با رعایت ماده واحده قانون اصلاح پاره‌ای از مقررات طلاق مصوب مجمع تشخیص مصلحت نظام، گواهی عدم امکان سازش بين خواهان و خوانده را صادر و به آنها اجازه داده مي‌شود كه به يكي از دفاتر رسمي طلاق مراجعه کنند و با شرايط فوق اقدام به اجرا و ثبت واقعه طلاق بکنند. در ضمن طرفین ضمن عقد خارج لازم به یکدیگر وکالت بلاعزل دادند، در صورت عدم مراجعه هر یک جهت اجرای صیغه طلاق و ثبت آن، طرف مقابل اقدام کند. رای صادره با توجه به اين‌كه زوجين حق تجديدنظرخواهي خود را اسقاط کرده‌اند، قطعی و حضوری است.»

 

^{تحلیل مراحل پرونده طلاق توافقی} 

با بررسی پرونده مراتب ذیل حایز اهمیت است:

1- واژه خلع به معنای جدا کردن و کندن است. طلاق خلع در ماده 1146 قانون مدنی تعریف شده است. شرایط طلاق توافقی یا همان طلاق خلع مبتنی بر دو عنصر است: الف- کراهت داشتن زن از شوهر ب- دادن مالی از سوی زن به مرد در مقابل انجام طلاق که آن را «فدیه» گویند و مال اعم است از اینکه عین مهر یا معادل آن و یا بیشتر و یا کمتر از مهر باشد. بنابراین در پرونده مطروحه زوجه مقداری از مهریه و نفقه ایام گذشته خویش در مقابل طلاق به زوج بذل و بخشش کرده و زوج نیز ضمن قبول بذل و بخشش با طلاق زوجه موافقت کرده است بنابراین طلاق خلع واقع شده است.

2- دادگاه طبق قوانین و مقررات پس از احراز اختلاف امر را به داوری ارجاع کرده است. آنچه مبنای ارجاع به داوری است، سعی در سازش بین طرفین است، ولی امروزه این امر صوری انجام می‌شود و داوران در اکثر موارد بدون اقدامی برای سازش، صرفا به دلیل تبعیت از قانون معرفی می‌شوند که این امر در این پرونده نیز مشهود است. این نحوه داوری صرفا باعث اطاله دادرسی است. بر این اساس رویه برخی از دادگاه‌ها با توجه به رسیدگی در جلسه فوق‌العاده و اخذ نظریه داوران در همان روز، هرچند خلاف مبنای ارجاع به داوری است، با توجه به مقتضیات زمانی و لزوم احترام به آزادی اراده افراد امری مورد تایید است و لزوم قانونگذاری برای برداشتن این مرحله در طلاق توافقی محسوس است.

3- رای دادگاه مستندا به مقررات آیین دادرسی مدنی قطعی و حضوری است، زیرا طرفین حق تجدیدنظر را ساقط کرده‌اند و از آنجا که طرفین در جلسه حضور داشته‌اند، رای دادگاه حضوری است.

4- در قانون جدید حمایت خانواده اشاره شده است که تحقق شرایط طلاق توافقی منوط به این است که تمامی مسایل مالی ناشی از عقد ازدواج روشن شود. این مسایل مالی شامل جهیزیه، مهریه، شیربها و امثال آن می‌شود. اصولا در عقد ازدواج کلیه تکالیف مالی بر عهده مرد قرار می‌گیرد بنابراین تا زمانی که شوهر تکلیف پرداخت مهریه و سایر مسایل مالی ناشی از عقد ازدواج خود را مشخص نکرده باشد، طلاقی جاری نخواهد شد.

در تحلیل کلی پرونده می‌توان گفت که قاضي محترم با در نظر گرفتن مراتب فوق، راي صادر كرده و این رای موافق و مطابق مقررات است.

 

 

^{نمونه متن رای طلاق توافقی (1)}

پرونده کلاسه : ....

شعبه :  .... دادگاه خانواده مجتمع خانواده 2 تهران

تصمیم نهایی شماره :  ..............
خواهان : خانم لاله .......     فرزند هاشم    به نشانی استان تهران .............. .
خوانده : آقای محمد ......    فرزند غلام با وکالت خانم مینا کاویانی 
خواسته : طلاق به درخواست زوجه 

 

^{گواهی عدم امکان سازش} 

در خصوص دعوای خانم لاله .... به طرفیت محمد .... با وکالت مینا کاویانی به خواسته طلاق به درخواست زوجه که در جلسه دادرسی به خواسته صدور گواهی عدم سازش (مبتنی بر طلاق توافقی) تغییر یافت بدین شرح که طرفین بیان داشته اند به لحاظ عدم تفاهم اخلاقی ادامه زندگی مشترک میسر نبوده و تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش می نمایند.

دادگاه با توجه به محتویات پرونده و ملاحظه نظریه واحد مشاوره، نظر به اینکه رابطه زوجیت دائمی و قانونی و شرعی طرفین حسب سند ازدواج رسمی به شماره .... مورخ 1389/12/20 دفتر ازدواج شماره .... حوزه تهران محرز می باشد و مساعی دادگاه در اصلاح ذات البین موثر واقع نشده و نامبردگان به قصد و انگیزه خود جهت طلاق و جدایی اصرار دارند دادگاه با توجه به ماده 26 قانون حمایت خانواده مصوب 1391/12/01 که مقرر می دارد: در صورتی که طلاق توافقی یا به درخواست زوج باشد، دادگاه به صدور گواهی عدم امکان سازش اقدام میکند، گواهی عدم امکان سازش بنا بر توافق زوجین و به شرح ذیل صادر و اعلام می نماید.

1- زوجین فرزند مشترک ندارند.

2- مهریه زوجه صد و چهارده سکه بهار آزادی می باشد که تعداد چهارده عدد سکه را دریافت نموده و صد سکه الباقی را در قبال طلاق بذل می نماید و وکیل زوج قبول بذل می کند.

3- زوجه سایر حقوق مالی اعم از اجرت المثل و نفقه را به زوج بذل می کند و وکیل زوج قبول بذل می کند.

4- جهیزیه در تصرف زوجه است.

همچنین مطابق با مواد 1145 و 1146 قانون مدنی این طلاق خلع می باشد. زوجه حسب گواهی آزمایشگاه باردار نمی باشد. رعایت وجود شرایط صحت اجرای صیغه طلاق حسب مورد به عهده مجری صیغه طلاق خواهد بود.با توجه به اینکه مطابق ماده 303 قانون آیین دادرسی مدنی این رای حضوری بوده و ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظر در محاکم تجدیدنظر استان تهران و ظرف بیست روز از مضی مهلت تجدیدنظر خواهی قابل فرجام خواهی در دیوان عالی کشور است.

لازم به ذکر است که مطابق ماده 444 قانون ایین دادرسی مدنی چنانچه روز آخر موعد، مصادف با روز تعطیل ادارات باشد، آن روز حساب نمی آید و روز آخر موعد، روزی خواهد بود که ادارات بعد از تعطیل باز می شوند.مطابق ماده 34 قانون حمایت خانواده مصوب 01/12/1391 مدت این گواهی برای تسلیم در دفتر رسمی طلاق سه ماه پس از تاریخ رای قطعی یا قطعی شدن رای است.چنانچه گواهی مذکور ظرف این مهلت تسلیم نشود یا طرفی که آن را به دفترخانه رسمی طلاق تسلیم کرده است ظرف مدت سه ماه از تاریخ تسلیم در دفترخانه حاضر نشود یا مدارک لازم ارائه نکند، گواهی صادر شده از درجه اعتبار ساقط است.همچنین مطابق تبصره همان ماده هرگاه گواهی عدم امکان سازش صادر شده براساس توافق زوجین به حکم قانون از درجه اعتبار ساقط شود کلیه توافقات که گواهی مذکور بر مبنای آن صادر شده است ملفی می گردد. 

 

 

^{نمونه رای دادگاه خانواده برای طلاق توافقی (2)}

پرونده کلاسه  :  .........

مرجع رسیدگی : شعبه 274 دادگاه عمومی حقوقی (خانواده) مجتمع قضایی شهید مفتح تهران

دادنامه شماره  : ...........

خواهان : آقای .......... با وکالت ......... به نشانی .............

خوانده : خانم ........... با وکالت ........ به نشانی ...............

خواسته : طلاق توافقی (طلاق با توافق زوجین یا طلاق خلع)

گردشکار: خواهان دادخواستی به خواسته فوق به طرفیت خوانده بالا تقدیم داشته که پس از ارجاع به این شعبه و ثبت به کلاسه فوق و جری تشریفات قانونی در وقت فوق العاده/مقرر دادگاه به تصدی امضاءکننده زیر تشکیل است و با توجه به محتویات پرونده ختم رسیدگی را اعلام و به شرح زیر مبادرت به صدور رای می نماید.

 

^{متن دادنامه طلاق توافقی}

در خصوص دادخواست زوجین به اسامی خانم .......... با وکالت ............ و آقای .......... با وکالت ........... بر صدور گواهی عدم امکان سازش به منظور اجرای صیغه طلاق (طلاق توافقی) بدین شرح که حسب مفاد دادخواست و صورتمجلس دادگاه اعلام داشته اند زوجین با یکدیگر تفاهم و توافق اخلاقی نداشته و قادر به ادامه زندگی مشترک نمی باشند از این رو قصد جدایی و طلاق دارند: زوج تعداد پنجاه سکه بهار آزادی را زمان اجرای صیغه طلاق به زوجه پرداخت می نماید و الباقی مهریه را به صورت اقساط ماهیانه دو سکه بهار آزادی به زوجه پرداخت خواهد کرد و پنج سکه بهار آزادی را در قبال طلاق به زوج بذل و وکیل زوج قبول بذل نمودند.

زوجه نسبت به سایر حقوق مالی ادعایی ندارد. حضانت فرزندان مشترک با پدر است که با توجه به اوراق و محتویات پرونده و ملاحظه فتوکپی مصدق سند رسمی نکاحیه مضبوط در پرونده و احراز علقه زوجیت دائم فیمابین زوجین و اینکه مساعی دادگاه و داوران واجد شرایط قانونی در سازش زوجین و اصلاح ذات البین موثر واقع نشده است لذا مستندا به ماده واحده قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق مصوب سال 1371 مجمع تشخیص مصلت نظام و آیین نامه اجرایی آن و با رعایت مواد 1145 و 1133 قانون مدنی دادگاه ضمن صدور گواهی عدم امکان سازش به زوجین اجازه داده می شود تا با مراجعه به یکی از دفاتر رسمی طلاق و با رعایت کلیه موازین شرعی و قانونی و پس از بذل مهریه به میزان یادشده فوق از سوی زوجه و قبول بذل از ناحیه زوج نسبت به اجرای صیغه طلاق از نوع بائن یائسه و ثبت آن اقدام نمایند. صحت اجرای صیغه طلاق به عهده مجری محترم طلاق است.

رای صادره حضوری ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر در محاکم تجدیدنظر استان تهران می باشد و پس از آن ظرف فرصت قانونی قابل فرجام خواهی در دیوان عالی کشور است همچنین از تاریخ ابلاغ جهت ارائه به دفترخانه طلاق سه ماه اعتبار دارد.

رئیس شعبه 274 دادگاه خانواده تهران

 

 

^{نمونه صورتجلسه توافقات زوجین برای طلاق توافقی}

بنام خدا

در تاریخ 95/09/13 طرفین؛ جناب آقای .......... و سرکار خانم ......... به موجب این صورتجلسه درخصوص روابط و شرایط ناشی از زندگی مشترک و متعاقب آن طلاق صورت گرفته به موجب دادنامه شماره ...... مورخ ۱۳۹۵/۰۷/۲۴ توافقات شفاهی حین طلاق خود را مکتوب مي نماپند؛

1- طرفین توافق نمودند که زوجه کلیه مهریه خود را به جز آنچه در ادامه خواهد آمد در قبال طلاق بذل می نماید و زوج قبول بذل نموده است. (مهریه عبارت بوده است از ۶۶۴ سکه تمام بهارآزادی)

2- زوجه نسبت به اجرت المثل ایام زوجیت و نفقه معوقه و دوران عده ادعایی ندارد.

3- زوج بعنوان قسمتی از مهریه پول پیش و مبلغ و ودیعه موضوع قرارداد اجاره شماره ..... را با ظهر نویسی و اخذ رضایت موجر حداکثر تا تاریخ ۱۳۹۵/۰۹/۲۰ به زوجه منتقل می نماید و در این خصوص علاوه بر آن یک وکالتنامه به شماره ....  مورخ ۱۳۹۵/۰۹/۱۳ تنظیم شده است که به موجب آن حقوق ناشی از قرارداه اجاره مذکور را انتقال خواهد داد در این خصوص لازم به ذکر است که مبالغ اجاره تا پایان مدت از سوی آقای ...... باید پرداخت شود.

4- زوج یکدستگاه خودروی پژو ۴۰۵ به سال ساخت ۱۳۷۸ را به ارزش تقریبی یکصدمیلیون ریال (ده میلیون تومان) به زوجه منتقل نموده و برای انتقال مالکیت و فک پلاک به وی وکالت بلاعزل به شماره ....... مورخ ۱۳۹۵/۰۹/۱۳ تنظیم شده که کلیه هزینه های راجع به خلافی و فک پلاک به عهده آقای ...... می باشد.

5- زوج موظف است به مدت ۲۴ ماه تمام از تاریخ ۹۵/۰۷/۲۵ هر ماه مبلغ پانزده میلیون ریال معادل یک میلیون و پانصد هزار تومان به زوجه پرداخت نماید (تا 4۷/۶/۲۵). این مبلغ تا زمانی است که زوجه مجرد باشد در هر زمان که زوجه ازدواج نماید این مبلغ قطع خواهد شد. و در صورت عدم ازدواج زوجه باید ۲۴ ماه پرداخت شود.

6- زوج یک فقره چک به شماره ....... بابت کلیه مطالبات فوق به زوجه می دهد که در صورت نیاز و عدم انجام هر یک از تعهدات از سوی زوج. زوجه حق خواهد داشت چک مذکور را به اندازه طلب باقیمانده خود وصول نماید همچنین در صورت تخلف زوج از پرداخت هر یک از اقساط در راس موعد برای زوجه حق گرفتن وجه التزامی معادل کل مبلغ توافق شده در بند  شماره 5 (36/000/000 تومان) وجود دارد.

 

^{زمان لازم برای انجام طلاق توافقی چقدر است ؟}

همانطور که در متن بالا مورد اشاره قرار گرفت هر چند که به طور معمول و در پروسه تعریف شده طلاق توافقی باید در یک زمان حدودا 4 تا 6 ماهه انجام شود، در صورتی که هر دوی زوجین به وکلای مجموعه دادگران حامی وکالت دهند اصولاً ما اینکار را از ابتدا تا انتها در یک محدوده زمانی حدوداً 40 روزه انجام خواهیم داد.

در خصوص زمان لازم برای اجرای صیغه طلاق نیز آنطور که از قانون حمایت خانواده جدید بر می آید سه ماه مهلت برای ارائه دادنامه طلاق یا گواهی عدم امکان سازش به دفترخانه در نظر گرفته شده و سه ماه مهلت نیز برای حضور در دفترخانه و اجرای صیغه طلاق (ماده 34 قانون حمایت خانواده مصوب 1/12/1391).

 

^{هزینه های انجام کلیه مراحل طلاق توافقی چه میزان است ؟}

هزینه های انجام طلاق توافقی به صورت تیتیر وارعبارتند از :

1- هزینه شرکت در جلسات مشاوره و غربالگری طلاق برای 5 جلسه در حدود 600 هزار تومان است.

2- هزینه ثبت دادخواست طلاق در دفتر خدمات قضایی حدود 200 هزار تومان است.

3- هزینه داوری در دادگاه خانواده برای هر داور حدودا 100 هزار تومان است.

4- هزینه آزمایش عدم بارداری حدودا 50 هزار تومان است.

5- هزینه اجرای صیغه طلاق در دفترخانه بین 2 تا 4 میلیون تومان است.

6- حق الوکاله وکیل که به طور متوسط با توجه به کاری که باید انجام شود برای  دو وکیل بین 20 تا 50 میلیون تومان است.

 

^{نکات مهم در مورد دادخواست طلاق توافقی}

در دادخواست طلاق توافقی به طور اجمالی باید نکات زیر مورد توجه و رعایت قرار گیرند :

1- خواهان در دادخواست طلاق توافقی اگر به صورت خلع مطرح شود حتما باید زوجه باشد و اگر به صورت مبارات مطرح شود ، هر دوی زوج و زوجه باید خواهان و خوانده باشند.

2- ممکن است دادخواست طلاق از طرف مرد (زوج) داده شده باشد و بعدا زوجه با حضور در دادگاه به طلاق رضایت دهد؛ در این فرض قضات یا اقدام به صدور طلاق مبارات می کنند و یا گزارش اصلاحی صادر می نمایند.

3- بهتر است در دادخواست طلاق توافقی علت طلاق، به طور کلی عدم تفاهم زوجین و عدم امکان ادامه زندگی مشترک درج شود به جای ذکر جزییات و ایجاد کنجکاوی برای قاضی در خصوص رابطه زوجین.مثل اینکه ذکر شود علت طلاق توافقی بیکاری زوج است یا خیانت زوجه یا مثلا اعتیاد زوج به مواد مخدر یا مشروبات الکلی و یا عدم ثبات هر یک از زوجین.چنین دلایلی علاوه بر اینکه ضروری نیست با ایجاد کنجکاوی برای قاضی ممکن است پروسه رسیدگی را طولانی نماید.

4- اگر زوجه یائسه یا دوشیزه باشد این وضعیت باید در دادخواست مورد اشاره قرار گیرد.