تعریف، انواع و مجازات کلاهبرداری

^{تعریف کلاهبرداری} 

کلاهبرداری از جرایم پیچیده است زیرا تقلب و استفاده از وسایل متقلبانه می تواند مصداق های بی شماری داشته باشد که در دنیای امروز با وجود وسایل ارتباط جمعی بی شمار و گوناگون، راه های بسیاری که هر روزه به آنها اضافه می شود و جهت انجام جرم کلاهبرداری می تواند مورد استفاده قرار گیرد. مجازات جرم کلاهبرداری حبس و جزای نقدی معادل مال برده شد، و بازگردان مال برده شده به همراه ضرر و زیان های وارده به صاحب مال است.

^{جرایمی که در حکم کلاهبرداری هستند}

از جمله جرایمی که در حکم کلاهبرداری هستند و مجازات جرم کلاهبرداری را در پی دارند؛ عبارتند از:

•  تبانی اشخاص برای بردن مال غیر، تبانی با یکی از اصحاب دعوا برای بردن مال یا تضییع حق طرف مقابل یا ثالث.
•  معرفی مال غیر به عرض مال خود و انجام عملیات اجرایی نسبت به آن.
• تقاضای ثبت ملک توسط امین.
•  تقاضای ثبت ملک توسط وارث با علم به انتقال ملک توسط مورث یا سلب مالکیت او.
• اظهارات خلاف واقع موسسین و مدیران شرکت های با مسوولیت محدود، تضامنی و نسبی در مورد پرداخت تمام سهم الشرکه غیرنقدی در اوراق و اسناد لازم برای ثبت شرکت.
• تقویم متقلبانه سهم الشرکه غیرنقدی به مبلغ بیش از قیمت واقعی.
• تقسیم منافع موهوم با نبودن صورت دارایی یا به استناد صورت دارایی بین شرکا به وسیله مدیران.
• به مصرف رساندن ارز دولتی به مصرفی غیر از خرید کالا.
• فروختن ارز دولتی در بازار سیاه یا آزاد.
• جعل عنوان نمایندگی بیمه.
• انتقال گیرنده مال غیر، مشروط بر اینکه بر ملک غیر بودن در هنگام معامله آگاه باشد در حکم کلاهبردار است.
• خیانت یا تبانی متصرف برای ثبت ملک به نام دیگری و یا متصرف قلمداد کردن خود.
• خودداری از استرداد حق طرف مقابل.
• کسی که طلب خود را به غیرمدیون انتقال دهد و بعد از انتقال آن را از مدیون سابق خود دریافت کرده یا انتقال دهد.

 ^{شرایط تحقق جرم کلاهبرداری}

1- وسایلی که کلاهبردار به کار برده است باید متقلبانه باشد.
2-  نتیجه‌ مورد نظر از ارتکاب جرم باید حاصل شده باشد چراکه کلاهبرداری از جمله جرایم مقید به نتیجه است. بنابراین برای تحقق جرم می باید مال مورد نظر توسل کلاهبردار تحصیل شده باشد
3- مجنی‌ علیه باید در نتیجه توسل به وسیله متقلبانه اغفال شود و فریب خورده باشد و در نتیجه این فریب، مال خود را در اختیار کلاهبردار قرار دهد. 
4- مال برده شده باید متعلق به غیر باشد
5- ارتکاب جرم با علم و آگاهی و اراده مرتکب صورت گیرد.

^{نکات مهم در مورد جرم کلاهبرداری}

• کلاهبرداری عبارت است از بردن مال دیگری از طریق توسل توأم با مسئولیت به وسایل متقلبانه (در کلاهبرداری رایانه ای موضوع بردن خدمات دیگری است).
• درخصوص کلاهبرداری علاوه بر قانون مجازات اسلامی قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری مصوب1367 نیز حکم است. در جرم کلاهبرداری علاوه بر مجازات، دادگاه به رد مال نیز حکم خواهد داد.
• شروع به کلاهبرداری نیز جرم است و مجازات آن حداق مجازات مقرر در همان مورد است.(تبصره 2 ماده ا قانون تشدید)

مطابق ماده 1 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری در صورت وجود هر یک از این شرایط کلاهبرداری مشدد میشود :

1- اتخاذ عنوان یا سمت مجعول مأموریت از طرف سازمان ها و مؤسسات دولتی

2- استفاده از تبلیغ عامه از طریق وسایل ارتباط جمعی

3- مرتکب از کارکنان دولت یا وابسته به دولت باشد

^{مطالب مرتبط با کلاهبرداری :} 

1-  جرایم در حکم کلاهبرداری، جرایم شبیه کلاهبرداری

2- جرم تحصیل مال نامشروع وکیل کیفری

3- فروش مال غیر و کلاهبرداری دادگاه کیفری