ضرورت ارائه لیست اموال برای درخواست گواهی انحصار وراثت

_{^{پاسخ -آیا در گواهی انحصار وراثت لیست اموال لازم است ؟}} 

• گواهی انحصار وراثت مشخص کننده ی مشخصات، تعداد وراث، نسبت آن ها با متوفی و سهم الارث هر یک از وراث می باشد که به درخواست هر یک از ورثه از مرجع صالح صادر می شود.
• به منظور تقسیم ترکه، وراث متوفی می باید با در دست داشتن گواهی گواهی فوت و سایر مدارک به شورای حل اختلاف آخرین اقامتگاه متوفی مراجعه نموده و درخواست صدور گوای انحصار وراثت دهند.
• لازم به ذکر است که علاوه بر وراث، هر ذی نفعی از جمله طلبکاران متوفی می توانند برای اخذ گواهی انحصار وراثت اقدام نمایند. 
• مدارکی که برای اخذ نحصار وراثت نیاز است بدین شرح می باشد:

• گواهی فوت متوفی
• شناسنامه متوفی
• کارت ملی متوفی
• شناسنامه وارث
• کارت ملی وارث
•  استشهادیه محضری
• وصیت نامه در صورت وجود

• وراث پس از آماده کردن مدارک مذکور باید به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه نمایند. پس از ارائه دادخواست صدور گواهی انحصار وراثت، شورای حل اختلاف یک ماه پس از انتشار آگهی در روزنامه، گواهی را صادر می‌کند.
• لازم به ذکر است که علاوه بر اینکه وراث با حصر وراثت به طور قانونی تعیین و مشخص می‌شوند در مواردی و برای انجام برخی کار‌های قانونی در مورد اموال متوفی در دفاتر اسناد رسمی ارائه گواهی انحصار وراثت الزامی می‌باشد.

پاسخ به پرسش مطرح شده

در پاسخ به پرسشی که طرح فرمودید باید گفت انحصار وراثت به دو نوع محدود و نامحدود تقسیم می‌شود. درصورتی که ماترک متوفی کمتر از 3 میلیون تومان ارزش داشته باشد انحصار وراثت محدود کفایت می کند اما برای فروش اموال غیر منقول و یا سایر دارایی‌های متوفی که ارزشی بیش از 3 میلیون تومان دارند ورثه به گواهی نامحدود نیاز دارند. یکی از مراحل اخذ گواهی نامحدود، انتشار آگهی در روزنامه است. 
به هیچ وجه هم زمان با درخواست گواهی انحصار وراثت لازم نیست لیست اموال متوفی ضمیمه شود فقط اینکه اگر ارزش اموال بیشتر از سه میلیون تومان باشد باید در دادخواست اعلام شود چرا که در این فرض مراتب درخواست گواهی انحصار وراثت باید دو بار آگهی شود.حتی مدتی است که به موجب یک مقرره جدید هم زمان با درخواست گواهی انحصار وراثت دیگر نیاز به ارائه اظهارنامه مالیاتی هم نیست .

_{^{مواد قانونی قابل استناد - لیست اموال در گواهی انحصار وراثت}}

‌ماده ۳۶۰ قانون امور حسبی
در صورتی که وراث متوفی یا سایر اشخاص ذینفع بخواهند تصدیق انحصار وراثت تحصیل کنند درخواست‌نامه کتبی مشتمل بر نام و‌مشخصات درخواست‌کننده و متوفی و ورثه و اقامتگاه آنها و نسبت بین متوفی و وارث تنظیم نموده به دادگاه تسلیم می‌نماید.

ماده ۳۶۱ قانون امور حسبی
دادگاه رسیدگی کننده درخواست متقاضی را یک نوبت‌ در روزنامه‌های کثیرالانتشار یا محلی آگهی می‌نماید.
تبصره (الحاقی ۱۳۳۷/۹/۲۰) - در نقاطی که روزنامه دایر نیست دادگاه می‌تواند به جای‌ آگهی در روزنامه محلی به تعداد لازم به هزینه متقاضی گواهی حصروراثت آگهی تهیه نموده و در معابر‌‌ همان محل الصاق نماید.
تاریخ الصاق آگهی‌ها که باید در یک روز به عمل آید به وسیله صورت جلسه که مامورین ابلاغ نسبت به این موضوع تهیه‌ می‌نمایند رعایت خواهد گردید.

ماده ۳۶۲ قانون امور حسبی
پس از انقضای یک ماه از تاریخ نشر آگهی در صورتی که‌ معترضی نبود دادگاه تمام ادله و اسناد درخواست‌ کننده تصدیق را از برگ شناسنامه و گواهی گواه و غیره در نظر گرفته‌، تصدیقی مشعر بروراثت و تعیین تعداد وراث و نسبت آن‌ها به متوفی صادر می‌نماید ودر صورت اعتراض دادگاه جلسه‌ای برای رسیدگی به اعتراض معین‌ نموده و به معترض و درخواست‌کننده تصدیق اطلاع می‌دهد و درجلسه پس از رسیدگی حکم خواهد داد.
این حکم برابر مقررات قابل تجدیدنظر است.

‌ماده ۳۶۳ قانون امور حسبی
دادگاه بخش می‌تواند گواه‌ها را احضار کرده و گواهی آنان را استماع کند. چنانچه گواه در خارج از مقر دادگاه ساکن باشد تحقیق از گواه به‌ وسیله دادگاه محل اقامت گواه یا نزدیکترین دادگاه محل اقامت گواه به عمل خواهد آمد.

ماده ۳۶۴ قانون امور حسبی
در صورتی که بهای ترکه بیش از ده میلیون (۱۰،۰۰۰،۰۰۰) ریال نباشد دادگاه بدون انتشار آگهی به ادله درخواست‌کننده رسیدگی و درخواست تصدیق صدور گواهی حصر وراثت را حسب اقتضای‌ دلایل قبول یا رد می‌نماید. و در مورد وراث روستائیان در صورتی‌که بهای ترکه بیش از مبلغ فوق باشد فقط به الصاق آگهی برای یک‌بار و در یک روز در معابر و اماکن عمومی روستای محل اقامت‌ متوفی اکتفا خواهد شد و پس از انقضاء یک ماه از تاریخ الصاق رسیدگی و تصمیم مقتضی اتخاذ می‌کند.
وزارت دادگستری می‌تواند هر سه سال یک بار با تصویب رئیس قوه‌قضاییه‌، با توجه به شاخص قیمت‌ها و هزینه زندگی مبلغ مذکور را افزایش یا کاهش دهد.
تبصره‌ (الحاقی ۱۳۳۷/۹/۲۰) - در مورد این ماده دادگاه باید در اولین فرصت و اسرع وقت‌ نسب به درخواست تصدیق رسیدگی و اتخاذ تصمیم نماید.

‌

ماده ۳۶۵ قانون امور حسبی
در صورتی که به واسطه معلوم نبودن ورثه یا برای تصفیه ترکه و غیره قبلاً برای معرفی ورثه آگهی شده باشد صدور تصدیق انحصار‌ وراثت محتاج به آگهی جدید نبوده و در صورت درخواست هر یک از ورثه یا اشخاص ذینفع تصدیق انحصار وراثت صادر خواهد شد.

‌ماده ۳۶۶ قانون امور حسبی
رای دادگاه دائر به رد درخواست تصدیق قابل پژوهش و فرجام است.

‌

ماده ۳۶۷ قانون امور حسبی

در کلیه موارد که دادستان تشخیص دهد که متوفی بلاوارث بوده و درخواست اشخاص برای صدور تصدیق بی‌اساس است می‌تواند به‌درخواست تصدیق وراثت اعتراض نماید و نیز می‌تواند در صورتی که متوفی را بلاوارث بداند به تصدیق انحصار وراثت در موردی هم که تصدیق‌ مسبوق به آگهی نبوده است اعتراض کند و در هر حال دادستان حق دارد از رای دادگاه پژوهش و فرجام بخواهد.

‌ماده ۳۶۸ قانون امور حسبی
مادامی که برای محجور قیم و برای غائب امین معین نشده دادستان می‌تواند به نام محجور و غائب به درخواست تصدیق انحصار‌وراثت اعتراض نماید.

‌ماده ۳۶۹ قانون امور حسبی
در مورد ماده ۳۶۴ اشخاص ذینفع می‌توانند به درخواست تصدیق و همچنین به تصدیقی که در موضوع وراثت صادر می‌شود اعتراض‌نمایند و رای دادگاه در این خصوص قابل پژوهش و فرجام است.
‌

ماده ۳۷۰ قانون امور حسبی
اشخاصی که تصدیق انحصار وراثت تحصیل کرده‌اند می‌توانند مطابق تصدیق نامبرده ترکه و مطالبات متوفی را از کسانی که مدیون یا‌متصرف مال متوفی هستند مطالبه نمایند. مدیون یا متصرف اموال متوفی باید ترکه و مطالبات متوفی را به آنها تسلیم نماید. و در صورت تادیه دین و یا‌ تسلیم مال در مقابل هر مدعی وراثت بری محسوب خواهند شد و مدعی نامبرده حق رجوع به شخص یا اشخاصی خواهند داشت که طلب متوفی را‌وصول و یا مال متعلق به او را دریافت نموده‌اند.

‌ماده ۳۷۱ قانون امور حسبی
مدیون که بدهی خود را به وراث متوفی می‌دهد می‌تواند رونوشت گواهی شده انحصار وراثت را از وارث بخواهد.
‌

ماده ۳۷۲ قانون امور حسبی
در تصدیق انحصار وراثت باید نسبتی که وارث یا ورثه به مورث خود دارند از متروکات به نحو اشاعه معین شود.

‌ماده ۳۷۳ قانون امور حسبی
در تصدیق انحصار وراثت به درخواست ورثه دادگاه حصه هر یک از ورثه را معین می‌نماید.
‌ماده ۳۷۴ قانون امور حسبی
در صورتی که ورثه بخواهند ملک غیر منقولی که به نام مورث ثبت شده است به نام آنها ثبت گردد باید تصدیق انحصار وراثت یا‌ رونوشت گواهی شده آن را که مشتمل بر تعیین سهام باشد به اداره ثبت تسلیم نمایند.

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما : سرکار خانم داوودی