انواع خیانت در امانت و مجازات آن

انواع خیانت در امانت و مجازات آن

خیانت در امانت از جمله جرایم مالی و جرایم علیه اموال و مالکیت است.نکته مهم در خصوص جرم خیانت در امانت این است که موضوع آن باید یک مال عینی و معین باشد و مال کلی (کلی فی الذمه مثل پول و کلی در معین مثل مال واجد مصادیق متعدد و وجه نقد) نمی تواند موضوع خیانت در امانت باشد و به نظر می رسد باید آن را صرفاً یک دین و دعوایی حقوقی فرض کرد.اقتضای اصل برائت و تفسیر به نفع متهم هم همین است.آنچه گفته شد بارزترین مصداق خیانت در امانت است که قانونگذار در ماده 898 قانون مجازات اسلامی به آن اشاره کرده است در ادامه به صور خاص و بعضی جرایم در حکم خیانت در امانت اشاره می شود.

 

  |  
بازدید: 50022
  |  
امتیاز: Article Rating

صور خاص جرم خیانت در امانت          

1- سوء استفاده از ضعف نفس اشخاص

یکی از صورت های جرم خیانت در امانت هر کس سوء استفاده از ضعف نفس اشخاصبا استفاده از ضعف نفس شخصی یا هوی و هوس او یا حوائج شخصی افراد غیر رشید به ضرر او نوشته یا سندی، اعم از تجاری یا غیر تجاری، از قبیل؛ برات، سفته، چک، حواله، قبض و مفاصاحساب و یا هرگونه نوشته ای که موجب التزام وی یا برائت ذمه گیرنده ی سند یا هر شخص یگری شود، به هر نحو تحصیل نماید، علاوه بر جبران خسارت مالی، به حبس از شش ماه تا دو سال و از یک میلیون ریال تا ده میلیون ریال جزای نقدی محکوم می شود.

 

لازم به ذکر است اگر مرتکب ولایت یا وصایت یا قیمومت بر آن شخص داشته باشد، مجازات وی علاوه بر جبران خسارت مالی از سه تا هفت سال حبس خواهد بود.

 

2- سوء استفاده از سفید مهر

هر کس از سفید مهر یا سفید امضایی که به او سپرده شده است یا به هر طریق به دست آورده سوء استفاده نماید، از مصادیق جرم خیانت در امانت محسوب شده و به یک تا سه سال حبس محکوم خواهد شد.

 

3- خیانت مستخدمین دولت در اموال و اسناد دولتی

هر یک از کارمندان و کارکنان ادارات و سازمان ها یا شوراها یا شهرداری ها و موسسات و شرکتهای دولتی یا وابسته به دولت یا نهادهای انقلابی و بنیادها و موسساتی که زیر نظر ولی فقیه اداره می شوند و دیوان محاسبات و موسساتی که به کمک مستمر دولت اداره می شوند و یا دارندگان پایه قضایی و به طور کلی اعضا و کارکنان قوای سه گانه و همچنین نیروهای مسلح و مامورین به خدمات عمومی، اعم از رسمی و غیر رسمی، وجوه نقدی یا مطالبات یا حوالجات یا سهام و سایر اسناد و اوراق بهادار یا سایر اموال متعلق به هر یک از سازمانها و موسسات فوق الذکر یا اشخاصی که بر حسب وظیفه به آنها سپرده شده است را مورد استفاد غیر مجاز قرار دهد، بدون آنکه قصد تملک آنها را به نفع خود یا دیگری داشته باشد، متصرف غیرقانونی محسوب و علاوه بر جبران خسارت وارده و پرداخت اجرت المثل، به شلاق تا 74 ضربه محکوم می شود و در صورتی که منتفع شده باشد علاوه بر کجازات مذکور به جزای نقدی معادل قیمت انتفاعی محکوم خواهد شد و همچنین است در صورتی که به علت اهمال یا تفریط موجب تضییع اموال و وجوه دولتی گردد و یا آن را به مصارفی برساند که در قانون برای آن اعتباری منظور نشده یا در غیر مورد معین یا زائد بر اعتبار مصرف نموده است.

 

شکایت خیانت در امانت

 

خیانت در امانت در قانون تجارت

در صورتی که دلال بر خلاف وظیفه خود نسبت به کسی که به و ماموریت داده، به نفع طرف دیگر معامله اقدامی نماید و یا بر خلاف عرف تجارتی محل، از طرف مزبور وجهی دریافت یا وعده وجهی را قبول کند، مستحق اجرت و مخارجی که کرده ندانسته و به علاوه وی را مشمول مجازات مقرر برای خیانت در امانت دانسته است.

در صورتی که حق العمل کار نادرستی کرده و مثلا به حساب آمرقیمتی علاوه بر قیمت خرید و یا کمتر از قیمت فروش محسوب داشته، مستحق حق العمل ندانسته و به علاوه به آمر اجازه داده است که در دو صورت اخیر، خود حق العمل کار را خریدار یا فروشنده محسوب کند. همچنین این شخص به مجازاتی که برای خیانت در امانت در نظر گرفته شده، محکوم خواهد شد.

در صورتی که مدیرتصفیه در حین تصدی به امور تاجر ورشکسته وجهی را حیف و میل کرده باشد، خائن در امانت محسوب می شود.

 

خیانت در امانت در قانون تصدیق انحصار وراثت

هرگاه متصرفین مال متعلق به اشخاص مجهول الوارث و یا مدیونین به اشخاص مزبور، بعد از انقضای مدتی که به موجب ماده 6 مقرر است، ( نسبت به اموال منقول و وجه نقد، ظرف 10 سال از تاریخ فوت مالک و نسبت به اموال غیرمنقول ظرف 20 سال از تاریخ فوت مالک) مال مزبور و یا دین و یا منافع حاصله از آن را مطابق تبصره مذکور به دولت تسلیم یا تادیه ننماید، به مجازاتی که به موجب قوانین جزایی برای خیانت در امانت مقرر است محکوم خواهند شد.

در صورتی که متصرف یا مدیون، شرکت باشد مدیر شرکت و یا شعبه آن که متصرف یا مدیون است مسئول اجرای مقررات تبصره ماده 6 بوده و در صورت تخلف، به مجازات مذکور فوق، محکوم خواهد شد.

تبصره ماده 6 قانون تصدیق انحصار وراثت نیز مقررداشته: "موسسات تجاری وصرافی و غیره و یا اشخاصی که اموال مجهول الوارث نزد آنها است، مکلفند به وسیله پارکه های بدایت هر محل، آن اموال را تسلیم و یا تادیه به دولت نمایند.

 

خیانت در امانت در قانون ثبت اسناد و املاک

هرگاه نسبت به املاک وقف و حبس و ثلث باقی به عوان مالکیت، تقاضای ثبت شده، متولی یا نماینده اوقافی که به موجب نظامنامه مکلف به دادن عرض حال اعتراض و تعقیب دعوا و حفظ حقوق وقف یا حبس یا ثلث باقی است، در اثر تبانی به تکلیف خود عمل ننماید، به مجازات خیانت در امانت محکوم خواهد شد.

در مواردی نیز که تقاضای ثبت ملک دیگری بدون ذکر حقوق ارتفاقی املاک وقف و حبس و ثلث باقی شده است، هرگاه اشخاص مذکور در فوق در اثر تبانی به تکلیف خود عمل ننمایند، به مجازات خائنین در امانت محکوم می شوند.

 

سوالات حقوقی متداول - خیانت در امانت


1- شرایط تحقق جرم خیانت در امانت چیست ؟

منظور از خیانت در امانت این است که فردی مال سپرده شده به وی را پس از مطالبه به مالک آن پس ندهد.همین پس ندادن مال مثبت و موید سوء نیت امین است. 


2- چطور وقوع جرم خیانت در امانت را اثبات کنم ؟

جرم خیانت در امانت هم مانند سایر جرایم با ادله ی معمول اثبات دعوا مثل : شهادت، اقرار، سند و علم قاضی به اثبات می رسد.


3- مجازات جرم خیانت در امانت چیست ؟

مطابق ماده 673 و 674 قانون مجازات اسلامی، مجازات جرم خیانت در امانت عبارت است از شش ماه تا سه سال حبس.


4- مرجع صالح رسیدگی به جرم خیانت در امانت کجاست ؟

مرجع صالح برای رسیدگی به جرم خیانت در امانت مانند سایر جرایم عمومی در مرحله تحقیق و تعقیب دادسرای عمومی و در مرحله رسیدگی و صدور حکم دادگاه کیفری دو.


5- چه اموالی شامل خیانت در امانت می شود ؟

هر مال قیمی و عینی می تواند موضوع جرم خیانت در امانت قرار گیرد.با این توضیح که مال اعتباری یا مالی که انصار و اعوان آن زیاد است مثل پول و مال کلی نمی تواند موضوع خیانت در امانت باشد، هر چند که در عمل دیده می شود که قضات خیلی به این مسئله توجه ندارند و دیده شده است که در مورد اموال کلی نیز حکم به خیانت در امانت می دهند .هر چند که مطابق تعریف عقد امانت موضوعات و مصادیق محدودی هستند که می توانند در دایره این عقد قرار گیرند.


6- شکایت و اعتراض به رای خیانت در امانت ؟

شکایت از قرار منع تعقیب یا موقوفی تعقیب صادره توسط دادسرا در دادگاه کیفری دو و شکایت از آرای دادگاه های کیفری دو، در خصوص خیانت در امانت در دادگاه های تجدید نظر استان مورد بررسی مجدد قرار می گیرد.

 

2.82 از 5 (61 امتیاز)
نظرات

یکشنبه, 18 شهریور,1403

مهدی

با سلام. آیا خودروی ساخته شده در کارخانه ی خودرو سازی که آماده تحویل می باشد و تمام مبلغ آن را از خریدار دریافت کرده و سند مالکیت و پلاک آن نیز تحویل خریدار شده را به خریدار تحویل ندهد و در پارکینگ خود چند ماه دپو کند مشمول جرم خیانت در امانت می شود؟

چهارشنبه, 14 شهریور,1403

علی

سندی که من در آن سهم دارم و از وراث هستم، بدون اطلاع من به وثیقه گذاشته شده، چطوری میتونم سند رو آزاد کنم ؟ از چه طریقی پیگیری و شکایت کنم؟ خیانت در امانت محسوب میشود؟

جمعه, 09 شهریور,1403

جانان

درود بر شما
پانزده سال قبل مادرم بر اثر بیماری سرطان فوت شد و دایی ام یک وکالت تام از مادرم داشت . و کلیه اسناد و مدارک اموال منقول و غیر منقول امانت نزد دایی ام بود که در طول این پانزده سال یک کلمه هم راجب اش حرف نزد و گفت مادرتون هر چی داشته خرج بیمارستان و درمان سرطان اش شده و .................
چند ماه قبل از فوت مادرم پزشک به دایی ام گفته بود خواهرتون تا شش ماه دیگر بیشتر زنده نیست و آپارتمان تهران و اتومبیل مادرم را دایی ام میزنه بنام خودش .....
چند ماهی که متوجه شدیک یکسری زمین در شهرستان { سند قولنامه ای } داریم و با پیگیری و ......... یک سری از اسناد رامجبور شده قبول کنه که موجود است و میگه من که نفروخته مشون ......و نمیخواستم خیانت در امانت کنم و .......... اصل اسناد را به همراه نقشه و .......تحویل نمیده و.........

با توجه به اینکه اصل سند های قولنامه ای دست دایی مون است...... دقیقا ما بعد از پانزده سال چطوری شکایت کنیم ؟؟ که زودتر نتیجه بگیریم ؟؟
البته با توجه به نقشه و لوکیشن و ......مشخص است که این زمین ها از بیست سال قبل برای چه کسی بوده { دهیاری و شورای شهر } میدانند.



با سپاس و احترام

ﺳﻪشنبه, 12 تیر,1403

ایمان

با سلام بنده با نامزدم به دلایلی دعوامون میشه و ادامه نمیدهیم، در زمان دعوا گوشی ایشان در دست بنده بوده و بعد از جدایی ایشان به من میگویند که گوشی یشان را پس بدهم و من هم تقاضا میکنم هدیایی که برای ایشان گرفته ام برگردانند و ایشان از این موضوع خود داری می کنند. بعد از این موضوع ایشان از من در خصوص سرقت تلفن همراه شکایت میکنند که بعد از این موضوع بنده در کلانتری گوشی ایشان را به ایشان تحویل میدهم ولی ایشان از دریافت ان خود داری میکنند و در شورای حل اختلاف از بنده وشی را می گیرند و بعد از دریافت گوشی دادگاه بدوی رای به سارق بودن بنده میدهد ولی در دادگاه تجدید نظر این رای نقض می شود و در رای گفته میشود میتواند موضوع را در راستای خیانت در اعمانت بررسی کرد که به انجام نرسیده. حال ایشان از من به دلیل خیانت در امانت شکایت کرده در حالی که هم گوشی را گرفته و هم هدیای بنده را پس نداده است. ایا در این پرونده باز من مقصر شناخته میشوم. ضمنا گوشی بدون اسیب و تغییری به ایشان داده شده است


پاسخ وکیل :
با سلام
جرم خیانت در امانت از جرایم مطلق محسوب می شود و به صرف تحقق عناصر سه گانه جرم این جرم تحقق یافته است اما باید توجه داشت که آیا واقعا قصد شما ارتکاب جرم خیانت در امانت بوده است ؟ که اگر پاسخ منفی باشد بزهی ارتکاب نیافته است. حال اگر پاسخ مثبت باشد ، این جرم درجه شش محسوب میشود و می تواند در زمره کیفیات مخففه و نهاد های ارفاقی یا بدل حبس به جزای نقدی قرار بگیرد.

جمعه, 11 خرداد,1403

سعید

یکی از دوستان بنده در واحد فروش یک شرکت مسغول به کار بوده و همزمان به همراه دوستان دیگرشان خودشان شرکتی مشابه همین شرکت تاسیس نموده اند و بخشی از سفارشات شرکت را برای شرکت جدید خودشان ثبت می کردند و محصولات شرکت جدید خودشان را به مشتریان می فروختند. آیا این خیانت در امانت است؟ کارفرما به چه جرمی می تواند شکایت کند؟


پاسخ وکیل:
با سلام
عناصر تشکیل دهنده جرم خیانت در امانت متفاوت است اما در این زمینه شاید بتوان تحت عنوان استفاده غیر مجاز از عناوین شکایت کرد.

چهارشنبه, 15 فروردین,1403

فرهان عمرانی زاده تهرانیها

سلام عرض ادب من ساکن تهران هستم یه ماشین خریدم یه اندک مقداری از باقیمانده ماشین قسط ندادم دو قسط طرف صاحب ماشین اومد اشناهست گفت ماشین بده میرم تایه جایی میام ماهم صاف ساده بهش دادیم الان ۳ماه ماشین برده میگه ماشین بهت نمیدم ن پول ۳۰۰پول هم بهش دادم ۳۰میلیون مونده بود روی اشنایی نشد شکائت کنیم این امانت در خیانت نمیشه


پاسخ وکیل :
با سلام
چونکه شما بعد از عقد بیع مالک خودرو شده اید، پس بنای شما بر امانت دادن بوده است و نوعی به طور ضمنی یک قرارداد حقوقی واقع شده است و عنصر مادی تصاحب در ماده 674 قانون مجازات اسلامی محرز است .

چهارشنبه, 13 دی,1402

سیروس زائری اصفهانی

سلام. من چن وقت پیش داخل دیواراگهی گذاشتم برای واگذاری اجناس مغازه طرفی پیدا میشه خریداری میکنه ویه چک صیادی ثبتی میده بعدازچن روز متوجه میشم چک مشکل داره کلاهبرداری هرچی به طرف زنگ میزنم جواب نمیده وپیام میده چک به تاریخ پاس میشه اما طرف خودش جا صاحب چک جازده وبه دروغ اسمشو گفته الان موندم چیکارکنم اسم صاحب چک با طرفی که معامله کردم فرق میکنه من فقط شماره همراه ازایشون دارم میتونم ازطریق شماره همراه شکایت کنم مبلغ چکم ۲۵۰ملیونه لطف راهنمایی کنید سپاس


پاسخ وکیل:
با سلام
برای تشخیص اصالت چک و امضاء ذیل آن و نیز اطمینان از اینکه بنام شما ثبت شده است بهتر است به بانک مراجعه کنید.البته اگر چکی در کارتابل شما نشسته و شما آن را تایید نموده اید تقریبا با اطمینان می توان گفت که صدور آن صحیح است.

جمعه, 22 اردیبهشت,1402

محمد

بنده لوازم خانگی تحویل چندتا از دوستان دادم امروز با من تماس گرفتن که وسایلت تخریب شده و امروز روزی بود که میخاستم لوازم تحویل بگیرم اما رفتم دیدم همش شکسته شده و جفتشون میگن که ما نکردیم بنده باید چکار کنم چیزی حدود ۸۰تا ۹۰ میلیون لوازم خانگی بوده و ضمن اینکه بنده رو تهدید میکنن که شکایت نکنم ازشون میگن عموم قاضیه و از این حرفا حالا بنظر شما من فقط اموالی که شده رو پیگیری کنم؟


پاسخ وکیل:
با سلام
اگر شرایط خیانت در امانت یعنی سپردن ، به امانت دادن و قصور امین در نگهداری یا تلف عمدی فراهم باشد امکان طرح شکایت خیانت در امانت وجود دارد. اظهار اینکه شخصی بستگانش قاضی است حتی به فرض صحت هیچ تاثیری در نتیجه دعوا نداشته و ادعایی کودکانه و نیز باور این اظهارات و تحت تاثیر قرار گرفتن آن احمقانه است!

پنجشنبه, 21 مهر,1401

فریناز

باعرض سلام و احترام.بنده ملکم رو به مدیر املاک جهت فروش و رهن و اجاره سپردم و رسید دریافت کردم ولی بعد از رهن دادن ملکم توسط همون املاک متوجه شدم خسارت به واحدم وارد کرده و یکسری لوازم داخل واحدم موجود نیست و املاک برای اینکه ازش شکایت نکنم گفت من قرارداد با مستاجر مینویسم و بجاش شما حق کمیسیون به من ندین و منهم قبول کردم اما الان بعد از نوشتن قرارداد و گرفتن امضا و اثرانگشت زیر حرفش زد و گفت اگه کمیسیون پرداخت نکنی از من شکایت میکنه ضمن اینکه من برای اثبات حرفم فقط رسید بابت تحویل واحدم به املاک با مهرو امضای املاک رو دارم و چطور میتونم از حق خودم دفاع کنم و خیانت در امانت رو اثبات کنم؟؟ باتشکر


پاسخ وکیل:
با سلام
می توانید از مشاور املاک تحت عنوان خیانت در امانت یا تخریب مال شکایت نمایید البته بار و زحمت اثبات ادعا بر عهده شماست.

یکشنبه, 22 خرداد,1401

محمد

سلام .پدربزگ من یک ملک داشته که بعد از فوت ایشون کلیه وراث اقدام به فروش ملک میکنن بعد از مدتی پدر بنده هم فوت میکنن و عموی من بدون اجازه ما ملک را تحویل خریدار و باقی ثمن معامله هم دریافت میکند با مراجعه و طرح شکایت از ایشون و خریدار در دادگاه حقوقی خریدار برگه ای رو به قاضی نشان داد که عموم خودش را به عنوان نماینده معرفی و پول رو دریافت کرده که در دادگاه حقوقی خریدار محکوم به پرداخت ثمن طبق سهم ارث به ما شد.اما میخوام این رو بدونم که ایا میشه الان ما از عموم به عنوان خیانت در امانت و کلاهبرداری طبق اقرار در برگه تحویل مبلغ باقی مانده ثمن و معرفی خود به عنوان نماینده انجام بدیم ؟ ممنون میشم راهنماییم کنید


پاسخ وکیل:
با سلام
در وضعیتی که شما توصیف کردید قاضی پرداخت خریدار به عموی شما را نپذیرفته و دستور پرداخت مجدد داده است.اگر پرداخت وی صحیح تشخیص داده شده بود شما می توانستید از عموی خود شکایت حقوقی مطالبه وجه نماییدو نه خیانت در امانت .اما در این فرض فقط خیدار می تواند وجه خود و خسارت تاخیر تادیه آن را از عموی شما بگیرد.

شنبه, 17 اردیبهشت,1401

محمدی س

باسلام.پدر من در کشور کویت کار میکرده که اونجا فوت میکنه اونجا زن دوم و یک دختر داره .بعد ازفوت پدر اموال ایشون باید بین همه ما تقسیم بشه که با وجود اطلاع مااز وضع مالی خوب پدر همسردوم ایشون ادعا کردن که هیچی نداره و تمام پولای بابای مارو بالا کشیده میشه از این خانم به عنوان خیانت در امانت شکایت کرد


پاسخ وکیل:
با سلام
خیر، این مصداق خیانت در امانت نیست.می توانید برای مطالبه و وصول سهم ارث خود به دادگاه صالح که طبیعتاً دادگاه کشور کویت است مراجعه کنید. ما از قوانین کویت در این خصوص اطلاعی نداریم.

چهارشنبه, 14 اردیبهشت,1401

مرادی

باسلام ۲سال پیش زمینی به اسم خودم برای شخصی خریدم بعد از دو سال به نام اون شخص که خانم هست زدم الان شوهرخانم میگه چون زدی به اسم خانمم خیانت است وشکایت میکنم.البته هیچ گونه دست نوشته ای هم ازمن نداره فقط برا رضای خدا زمین براشون خریدم حتی میتونستم زمین رو بردارم وبشون ندارم چون قرارداد به اسم خودم بوده


پاسخ وکیل:
با سلام
خیر، این عمل جرم نیست و شوهر آن خانم به صرف این اقدام نمی تواند از شما شکایت کند.

ارسال نظر جدید

تصویر امنیتی
کد امنیتی را وارد نمایید:

دسته بندی مطالب و مقالات

Skip Navigation Links.

رزرو وقت مشاوره حقوقی با وکیل

در صورت تمایل به دریافت مشاوره حقوقی از دفتر وکیل مسعود محمدی و دفتر وکالت دادگران حامی و جهت هماهنگی و رزرو وقت مشاوره حقوقی حضوری و مشاوره حقوقی تلفنی، کلیک کنید.