_{^{تشخیص نوع قتل}}

• طبق ماده 289 قانون مجازات اسلامی جنایت بر نفس بر سه قسم عمدی، شبه عمدی و خطای محض تقسیم می شود.
• یکی از مصادیق قتل و صدمات غیر عمدی قتل، خطای محض است. عمل ارادی که مطلقاً دارای سوء نیت نمی باشد.
• در واقع در خطای محض متهم نه در فعل و نه در نتیجه حاصله از آن قصد و عمد مجرمانه نداشته باشد.همین جنایت خطای محض اگر در حالی واقع شود که مرتکب نظامات خاصی را رعایت نکرده باشد عمل می تواند در حکم شبه عمد فرض شود.مثل کسی که بدون گواهینامه اقدام به رانندگی می کند و حین رانندگی با رعایت همه قواعد با عابری تصادف منجر به فوت می نماید هر چند که مطابق قواعد چنین قتلی خطای محض است چون مرتکب نه فعل مجرمانه ای انحام می داده و نه قصد قتل و کشتن شخص دیگر را  داشته است ولی به دلیل عدم رعایت نظامات قاتل شبه عمد شناخته می شود.
• کسی که اقدام به دایر نمودن کمپ غیر قانونی می نماید و مجوز لازم را از مراجع ذیصلاح را ندارد عملش قابل مقایسه به همان راننده بدون گواهینامه است هر چند که در هر حال برای انتساب قتل باید رابطه سببیت بین فعل مرتکب و عمل قتل قابل تصور باشد.مثال راننده بدون گواهینامه در فرض دایر نمودن کمپ غیر قانونی وقتی صادق و قابل تطبیق است که مرتکب همان مدیر و موسس کمپ باشد. 
• جنایت خطای محض در بندهای سه گانه ماده 292 قانون مجازات اسلامی بیان شده است.
• طبق بندهای سه گانه جنایات خطای محض، که در بند اول در حالت بیهوشی و مستی است و در حالت دوم جنایتی است که توسط صغیر یا مجنون اتفاق می افتد، در بند سوم این ماده جنایاتی است که جانی نه قصد جنایت و نه قصد فعل را داشته است و این رفتار به عنوان مصادیق قتل خطای محض محسوب خواهد شد.
• در قتل خطای محض در صورتی که قتل با ادله اثبات دعوی اعم از بینه قسامه یا علم قاضی ثابت شود، پرداخت دیه به عهده عاقله است و اگر با اقرار قاتل یا نکول او از سوگند یا قسامه ثابت شود،دیه به عهده خوده اوست.

_{^{مستندات قانونی - انواع جرم قتل}}

ماده ۲۸۹ قانون مجازات اسلامی
جنایت بر نفس، عضو و منفعت بر سه قسم عمدی، شبه عمدی و خطای محض است.

ماده ۲۹۲ قانون مجازات اسلامی
جنایت در موارد زیر خطای محض محسوب می شود:
الف- در حال خواب و بیهوشی و مانند آنها واقع شود.
ب- به وسیله صغیر و مجنون ارتکاب یابد.
پ- جنایتی که در آن مرتکب نه قصد جنایت بر مجنیٌ علیه را داشته باشد و نه قصد ایراد فعل واقع شده بر او را، مانند آنکه تیری به قصد شکار رها کند و به فردی برخورد نماید.
تبصره- در مورد بندهای(الف) و(پ) هرگاه مرتکب آگاه و متوجه باشد که اقدام او نوعاً موجب جنایت بر دیگری می گردد، جنایت عمدی محسوب می شود.

ماده ۴۶۷ قانون مجازات اسلامی
عاقله، مکلف به پرداخت دیه جنایتهای کمتر از موضحه نیست، هرچند مرتکب، نابالغ یا مجنون باشد.
تبصره ـ هرگاه در اثر یک یا چند ضربه خطائی، صدمات متعددی بر یک یا چند عضو وارد آید، ملاک رسیدن به دیه موضحه، دیه هر آسیب به طور جداگانه است و برای ضمان عاقله، رسیدن دیه مجموع آنها به دیه موضحه کافی نیست.

ماده ۴۶۸ قانون مجازات اسلامی
عاقله عبارت از پدر، پسر و بستگان ذکور نسبی پدری و مادری یا پدری به ترتیب طبقات ارث است. همه کسانی که در زمان فوت میتوانند ارث ببرند به صورت مساوی مکلف به پرداخت دیه میباشند.

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما