_{^{پاسخ -میزان دیه پارگی و جراحت در ناحیه صورت چگونه محاسبه می شود ؟}} 

• جراحت عبارت است از زخم های ایجاد شده دربدن بوسیله ی آلات جرح و مانند آن. دیه ی جراحت هر یک از اعضای بدن با یکدیگر متفاوت می باشد. 
• انواع جراحات سر و صورت و دیه ی آن ها عبارت اند از:

حارصه : به خراشیدگی پوست بدون اینکه خون جاری شود حارصه گفته می‌شود و یک صدم دیه کامل به آن تعلق می‌گیرد.
دامیه : به جراحت سطحی که باعث بریدگی گوشت شود و همراه با خونریزی باشد و دو صدم دیه کامل به آن تعلق می‌گیرد.
متلاحمه : به جراحت و بریدگی عمیق گوشت متلاحمه گفته می‌شود. این جراحت عمیق است اما به پوست نازک روی استخوان نمی‌رسد و سه صدم دیه کامل به آن تعلق می‌گیرد.
سمحاق : به جراحت عمیقی که به پوست نازک روی استخوان برسد سمحاق گفته می‌شود و چهار صدم دیه کامل به آن تعلق می‌گیرد.
موضحه : به آن نوع از جراحت که پوست نازک روی استخوان را کنار بزند و استخوان نمایان شود موضحه گفته می‌شود و پنج صدم دیه کامل به آن تعلق می‌گیرد.
مأمومه : آسیب به سر که عمق جراحت آن به کیسه مغز برسد مأمومه گفته می‌شود و یک سوم دیه کامل به آن تعلق می‌گیرد.
دامغه : به صدمه یا جراحتی که همراه با شکستگی استخوان سر کیسه مغز را پاره کند، دامغه گفته می‌شود و علاوه بر دیه شکستگی سر، موجب ارش پاره شدن کیسه مغز نیز می باشد.
جائفه : جراحتی که با وارد کردن هر نوع وسیله و از هر جهت به درون بدن انسان اعم از شکم، سینه، پشت و پهلو ایجاد می‌شود جائفه گفته می‌شود و یک سوم دیه کامل به آن تعلق می‌گیرد. در صورتی که در جائفه به اعضای درونی بدن آسیب برسد و یا از بین برود، علاوه بر دیه جائفه، دیه یا ارش آن عضو نیز محاسبه می‌گردد.
نافذه : جراحتی است که با فرو رفتن وسیله‌ای مانند نیزه یا گلوله در دست و یا پا ایجاد می‌شود دیه آن برای مرد یک دهم دیه کامل است و در مورد زن ارش ثابت به آن تعلق می‌گیرد. حکم مربوط به نافذه برای اعضایی است که دیه آن عضو بیشتر از یک دهم دیه کامل باشد. در عضوی که دیه آن مساوی یا کمتر از یک دهم دیه کامل باشد، ارش ثابت است.

• در رابطه با نحوه محاسبه دیه جراحت بر صورت باید گفت همانگونه که در بالا ذکر گردید، جراحت انواع گوناگونی دارد و هر یک از آن ها دیه متفاوتی دارند. نکته ی حائز اهمیت در خصوص دیه جراحات این است که مهم ترین ملاک محاسبه دیه بر اساس عمق جراحت می باشد و هر چه میزان جراحت عمیق تر و به استخوان نزیک تر باشد، درصد دیه بیشتری به آن تعلق خواهد گرفت.
• بنابراین، ملاک دیه در جراحت های مذکور، مقدار نفوذ جراحت بوده و طول و عرض آن تاثیری در میزان دیه ندارد. 
• هرگاه جنایت موضحه صورت بعد از التیام اثری از خود بر جای بگذارد، علاوه بر دیه موضحه، یک هشتادم دیه کامل نیز ثابت است و هرگاه جنایت در حد موضحه نبوده و بعد از التیام اثری از آن باقی بماند، علاوه بر دیه جنایت، یکصدم دیه کامل نیز ثابت است و چنانچه جنایت شکافی درصورت ایجاد کند دیه آن هشت صدم دیه کامل است. مبلغ دیه کامل در سال 1400 در ماه غیر حرام 480.000.000 تومان و در ماه حرام 640.000.00 می باشد.
• نکته دیگر در خصوص دیه جراحت این است که جراحت چنانچه در ماه های حرام (محرم، رجب، ذی القعده و ذی الحجه) هم ایجاد شده باشد، دیه آن بر اساس ماه غیرام محاسبه می گردد و از این نظر ماه حرم و غیر حرام تفاوتی نمی کند. 

پاسخ به پرسش مطرح شده

در پاسخ به پرسشی که در رابطه با محاسبه دیه پارگی و جراحت در صورت مطرح کردید باید گفت نحوه تعیین مقدار دیه جراحت سر و صورت و قیمت هر بخیه پیشانی، عمق جراحت وارده و نفوذ آن می باشد، نه سایز و اندازه طول و عرض آن. مقدار دیه بخیه سر و صورت، با توجه به نوع جراحت وارده و عمق آن، از یک صدم دیه کامل در جراحت حارصه شروع شده و حد اکثر آن، یک سوم دیه کامل همراه با ارش، در جراحت دامغه می باشد.  

_{^{مواد قانونی قابل استناد - نحوه محاسبه دیه}}

ماده ۷۰۹ قانون مجازات اسلامی
جراحات سر و صورت و دیه آنها به ترتیب ذیل است:
الف- حارصه: خراش پوست بدون آنکه خون جاری شود، یک صدم دیه کامل
ب- دامیه: جراحتی که اندکی وارد گوشت شود و همراه با جریان کم یا زیاد خون باشد، دوصدم دیه کامل
پ- متلاحمه: جراحتی که موجب بریدگی عمیق گوشت شود لکن به پوست نازک روی استخوان نرسد، سه صدم دیه کامل
ت- سمحاق: جراحتی که به پوست نازک روی استخوان برسد، چهارصدم دیه کامل
ث- موضحه: جراحتی که پوست نازک روی استخوان را کنار بزند و استخوان را آشکار کند، پنج صدم دیه کامل
ج- هاشمه: جنایتی که موجب شکستگی استخوان شود گرچه جراحتی را تولید نکند، ده صدم دیه کامل
چ- مُنَقَّله: جنایتی که درمان آن جز با جابه جا کردن استخوان میسر نباشد، پانزده صدم دیه کامل
ح- مامومه: جراحتی که به کیسه مغز برسد، یک سوم دیه کامل
خ- دامغه: صدمه یا جراحتی که کیسه مغز را پاره کند، که علاوه بر دیه مامومه، موجب ارش پاره شدن کیسه مغز نیز می باشد.
تبصره ۱ - جراحات گوش، بینی، لب، زبان و داخل دهان، در غیر مواردی که برای آن دیه معین شده است، در حکم جراحات سر و صورت است.
تبصره ۲ - ملاک دیه در جراحتهای مذکور، مقدار نفوذ جراحت بوده و طول و عرض آن تاثیری در میزان دیه ندارد.
تبصره ۳ - جنایت بر گونه درصورتیکه داخل دهان را نمایان نسازد، موجب یک بیستم دیه کامل و اگر به نحوی باشد که داخل دهان را نمایان سازد، موجب یک پنجم دیه کامل است. در این مورد چنانچه پس از بهبودی جراحت، اثر و عیب فاحشی، درصورت باقی بماند، علاوه بر آن، یک بیستم دیه دیگر نیز باید پرداخت شود.
تبصره ۴ - هرگاه جنایت موضحه صورت بعد از التیام، اثری از خود بر جای بگذارد، علاوه بر دیه موضحه، یک هشتادم دیه کامل نیز ثابت است و هرگاه جنایت در حد موضحه نبوده و بعد از التیام اثری از آن باقی بماند، علاوه بر دیه جنایت، یکصدم دیه کامل نیز ثابت است و چنانچه جنایت، شکافی درصورت ایجاد کند دیه آن هشت صدم دیه کامل است.

ماده ۷۱۰ قانون مجازات اسلامی
هرگاه یکی از جراحتهای مذکور در بندهای(الف)تا(ث) ماده(۷۰۹) این قانون در غیر سر و صورت واقع شود، درصورتی که آن عضو دارای دیه معین باشد، دیه به حساب نسبتهای فوق از دیه آن عضو تعیین می شود و اگر آن عضو دارای دیه معین نباشد، ارش ثابت است.
تبصره ۱ـ جراحات وارده به گردن، در حکم جراحات بدن است.
تبصره۲ ـ هرگاه هریک از جراحتهای مذکور در ماده(۷۰۹) این قانون با یک ضربه به وجود آمده باشد که از حیث عمق متعدد باشد یک جراحت محسوب می شود و دیه جراحت بیشتر را دارد لکن اگر با چند ضربه ایجاد شود مانند اینکه با یک ضربه حارصه ایجاد شود و با ضربه دیگر آن جراحت به موضحه مبدل شود برای هر جراحت، دیه مستقل ثابت است، خواه مرتکب هر دو جنایت یک نفر خواه دو نفر باشد.

ماده ۷۱۱ قانون مجازات اسلامی
جائفه جراحتی است که با وارد کردن هر نوع وسیله و از هر جهت به درون بدن انسان اعم از شکم، سینه، پشت و پهلو ایجاد می شود و موجب یکسوم دیه کامل است. درصورتی که وسیله مزبور از یک طرف وارد و از طرف دیگر خارج گردد، دو جراحت جائفه محسوب می شود.
تبصره - هرگاه در جائفه به اعضای درونی بدن آسیب برسد و یا از بین برود، علاوه بر دیه جائفه، دیه یا ارش آن نیز محاسبه می شود.

ماده ۷۱۲ قانون مجازات اسلامی
هرگاه نیزه یا گلوله و مانند آن علاوه بر ایجاد جراحت موضحه یا هاشمه و یا منقله به داخل بدن مانند حلق و گلو یا سینه فرو رود، دو جراحت محسوب و علاوه بر دیه موضحه یا هاشمه و منقله، دیه جراحت جائفه نیز ثابت می شود.

ماده ۷۱۳ قانون مجازات اسلامی
نافذه جراحتی است که با فرو رفتن وسیله ای مانند نیزه یا گلوله در دست یا پا ایجاد می شود دیه آن در مرد یکدهم دیه کامل است و در زن ارش ثابت می شود.
تبصره ۱ - حکم مذکور در این ماده نسبت به اعضائی است که دیه آن عضو بیشتر از یکدهم دیه کامل باشد، در عضوی که دیه آن مساوی یا کمتر از یکدهم دیه کامل باشد، ارش ثابت است مانند اینکه گلوله در بند انگشت فرو رود.
تبصره ۲ - هرگاه شیئی که جراحت نافذه را بهوجود آورده است از طرف دیگر خارج گردد، دو جراحت نافذه محسوب می شود.

ماده ۷۱۴ قانون مجازات اسلامی
دیه صدماتی که موجب تغییر رنگ پوست می شود، به شرح ذیل است:
الف- سیاه شدن پوست صورت، شش هزارم، کبود شدن آن، سه هزارم و سرخ شدن آن، یک ونیم هزارم دیه کامل
ب- تغییر رنگ پوست سایر اعضاء، حسب مورد نصف مقادیر مذکور در بند(الف)
تبصره ۱- در حکم مذکور فرقی بین اینکه عضو دارای دیه مقدر باشد یا نباشد، نیست. همچنین فرقی بین تغییر رنگ تمام یا قسمتی از عضو و نیز بقاء یا زوال اثر آن نمی باشد.
تبصره ۲- در تغییر رنگ پوست سر، ارش ثابت است.

ماده ۷۱۵ قانون مجازات اسلامی
صدمه ای که موجب تورم بدن، سر یا صورت گردد، ارش دارد و چنانچه علاوه بر تورم موجب تغییر رنگ پوست نیز گردد، حسب مورد دیه و ارش تغییر رنگ به آن افزوده می شود.

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما : سرکار خانم داوودی