رابطه فرزند خواندگی و ارث

_{^{پاسخ – آیا فرزند خوانده ارث میبرد ؟}}

• در رابطه با ارث بری فرزند خوانده باید گفت مطابق ماده 861 قانون مدنی، دو امر موجب ارث بردن می شود: رابطه ی نسبی و رابطه ی سببی. 
• در ادامه ی قانون مذکور اشخاصی که به واسطه ی رابطه ی نسبی با متوفی ارث می برند سه طبقه هستند:

1- پدر و مادر و فرزندان و فرزندانِ فرزندان
2- اجداد و برادر و خواهر و اولاد آنها
3- اعمام و عمات و اخوال و خالات و اولاد آنها

• لازم به ذکر است که وجود هر طبقه مانع ارث بری طبقه ی بعدی می گردد بدین معنا که مطابق ماده 863 قانون مدنی وارثین طبقه ی بعدی وقتی ارث می برند که از وارثین طبقه ی قبل کسی وجود نداشته باشد منتها وجود افراد در یک طبقه مانع ارث بری افراد دیگر در همان طبقه نبوده و تنها در میزان ارث یکدیگر تأثیر دارند.
• همانطور که گفته شد،علاوه بر رابطه ی نسبی، رابطه ی سببی نیز موجب ارث بری می شود؛ بدین ترتیب هریک از زوجین که در حین فوت دیگری زنده باشد از دیگری ارث می برد.
• بنابراین باتوجه به موارد گفته شده، در خصوص اینکه آیا فرزندخوانده ارث می برد یا خیر باید گفت مطابق قوانین کشور ما برای ارث بری باید روابط مذکور با متوفی وجود داشته باشد و در صورتی که هیچ یک از آنها میان متوفی و شخص نباشد، ارث بری منتفی است.
• بنابراین، اگرچه زن و شوهری به موجب قانون فرزندی را به سرپرستی گرفته و نام او در شناسنامه ی آنها می آید و قانوناً فرزند آنها محسوب می گردد، اما از آنجایی که میان فرزندخوانده و پدر و مادری که او را ببه سرپرستی گرفته اند رابطه ی خونی وجود ندارد، فرزندخوانده از آن ها ارث نمی برد.

پاسخ کارشناس حقوقی به سوال مطرح شده

• در پاسخ به پرسشی که مطرح فرمودید باید گفت در بحث فرزند خواندگی چه در قالب قانونی (بهزیستی) یا غیرقانونی به بچه ارث تعلق نمی گیرد و حتی اگر نام او در شناسنامه ی متوفی باشد باز هم در میان ورثه جایی ندارد و به علت عدم رابطه ی نسبی ارثی به او تعلق نمی گیرد مگر آنکه به موجب  الزاماتی که بهزیستی در ابتدا از پدر و مادر متقاضی فرزند می خواهد (تامین اقتصادی آینده طفل در قالب ملک یا حساب بانکی و....) مالی از سرپرست به او منتقل شود یا آنکه سرپرست پیش از فوت از راه های قانونی اموال و دارایی اش را به نام فرزندخوانده کند.
• بنابراین فرزندخوانده از پدر و اصلی خود ارث می برد چراکه به موجب ماده 861 و 862 قانون مدنی با آنها رابطه ی نسبی دارد اما از پدر ومادری که به فرزند خواندگی گرفته شده ارث نمی برد مگر اینکه پدر و مادر دوم خود با رضایت خود ارثی را در وصیتنامه خود به نفع فرزند خوانده مشخص نمایند.

_{^{مواد قانونی قابل استناد - ارث بری فرزند خوانده}}

ماده ۸۶۱ قانون مدنی
موجب ارث دو امر است: نسب و سبب.

ماده ۸۶۲ قانون مدنی
اشخاصی که به موجب نسب ارث میبرند سه طبقه‌اند:
۱) پدر و مادر و اولاد و اولاد اولاد.
۲) اجداد و برادر و خواهر و اولاد آنها.
۳) اعمام و عمات و اخوال و خالات و اولاد آنها.

ماده ۸۶۳ قانون مدنی
وارثین طبقه بعد وقتی ارث میبرند که از وارثین طبقه قبل کسی نباشد.

ماده ۸۶۴ قانون مدنی
از جمله اشخاصی که به موجب سبب ارث میبرند هر یک از زوجین است که در حین فوت دیگری زنده باشد.

ماده۱۴ قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست 1392

دادگاه در صورتی حکم سرپرستی صادر می نماید که درخواست کننده سرپرستی بخشـی از اموال یا حقوق خـود را به کودک یا نوجـوان تحت سرپرستی تملیک کند. تشخیص نوع و میزان مال یا حقوق مزبور با دادگاه است. در مواردی که دادگاه تشخیص دهد اخذ تضمین عینی از درخواست کننده ممکن یا به مصلحت نیست و سرپرستی کودک یا نوجوان ضرورت داشته باشد، دستور اخذ تعهد کتبی به تملیک بخشی از اموال یا حقوق در آینده را صادر و پس از قبول درخواست کننده و انجام دستور، حکم سرپرستی صادر می کند. 
تبصره ـ در صورتی که دادگاه تشخیص دهد اعطای سرپرستی بدون اجرای مفاد این ماده به مصلحت کودک یا نوجوان می باشد، به صدور حکم سرپرستی اقدام می نماید.

ماده۱۵ قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست 1392

درخواست کننده منحصر یا درخواست کنندگان سرپرستی باید متعهد گردند که تمامی هزینه های مربوط به نگهداری و تربیت و تحصیل افراد تحت سرپرستی را تأمین نمایند. این حکم حتی پس از فوت سرپرست منحصر یا سرپرستان نیز تا تعیین سرپرست جدید، برای کودک یا نوجوان جاری می باشد. بدین منظور سرپرست منحصر یا سرپرستان، موظفند با نظر سازمان خود را نزد یکی از شرکت های بیمه به نفع کودک یا نوجوان تحت سرپرستی بیمه عمر کنند.

تبصره ـ در صورتی که دادگاه تشخیص دهد اعطای سرپرستی بدون اجرای مفاد این ماده به مصلحت کودک یا نوجوان می باشد به صدور حکم سرپرستی اقدام می کند.
 

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما : سرکار خانم داوودی