با سلام. مادر بنده سال گذشته فوت نموده، با اصرار خانواده پدرم رضایت داده که ازدواج مجدد کنه ، با عنایت به اینکه در جامعه مشاهده شده که بعضی در ازدواج مجدد کلاهبرداری شده، بطور مثال زوجه پس از دریافت مقداری پول و ماندن دو یا سه روز نزد زوج، منزل شوهر را ترک نموده. سوال اینجاست آیا می توان در شروط عقد بخشی از مهریه را بعنوان مهریه و مابقی را بعنوان شرط زندگی در شروط ضمن عقد عنوان نمود. بطور مثال توافق روی 50 عدد سکه باشد 20 عدد بعنوان مهریه و 30 عدد به عنوان شروط زندگی پس از فوت زوج پرداخت گردد.
دادخواست مطالبه مهریه و توقیف اموال
شرایط گرفتن مهریه طبق قانون جدید
امکان تعلیق، مشروط نمودن یا ذکر اجل و مدت برای مهریه
- مهریه از لحظه عقد، مالِ زوجه است و زوجه مالک آن می‌گردد؛ بنابراین طرفین میتوانند درباره نوع، زمان و شیوهٔ اجرای آن توافق کنند (از جمله تقسیط، تأخیر، یا قرار دادن بخشی از آن در قالب شرط یا عقد دیگر).
- قراردادن بخشی از مبلغ مهریه به‌عنوان مهریه عندالمطالبه و مابقی به‌عنوان مهریه معلق به وقوع یک واقعه (مثلاً فوت زوج) از حیث اصول عقد و قرارداد در صورتی که شرط یا تعهد واضح و معلوم نوشته شود، ممکن و معمول است.
- برای تعیین زمان یا شرط پرداخت می‌توان از قالب‌هایی مثل عندالاستطاعه، تعیین اجل (مدت) یا شرط ضمن عقد استفاده کرد.
- در صورت فوت زوج، مهریه (یا طلب زن بابت مهریه) یک بدهی از اموال متوفی محسوب می‌شود و باید از ترکه پرداخت شود؛ یعنی اگر بخشی از مهریه مربوط به زمان بعد از عقد باشد یا شرط شده که در صورت فوت پرداخت شود، وراث مسئول پرداخت آن از محل ترکه به جا مانده از متوفی هستند .
- راهکار دیگر این است که بخشی از مهریه به‌صورت صلح عمری با حق فسخ شرط شود به شرط آن‌که عقد و شرایط آن روشن باشد و با قواعد صلح و احکام مربوطه تضاد نداشته باشد.
- در عین حال باید توجه کرد: شروطی که اجرای آن‌ها عملاً ناممکن، مغایر نظم عمومی یا مبنی بر شرط نامعلوم باشد قابل ابطال است و همچنین نحوهٔ تنظیمِ شرط (مانند درج نمودن شروط مبهم و نامعین) می‌تواند در عمل موجب اختلاف و حتی بی اثر شدن شرط گردد.
راههای تماس و ارتباط با وکیل متخصص خانواده– 88019243
پاسخ به پرسش امکان گذاشتن شرط برای مهریه
در پاسخ به سوال مطرح شده باید گفت از نظر حقوقی می‌توان بخشی از مهریه را به عنوان مهریه اصلی و مابقی را به عنوان شرط ضمن عقد تعیین کرد. مهریه طبق ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی مالی است که به مجرد عقد، زن مالک آن می‌شود. بنابراین طرفین میتوانند درباره نوع، مقدار و زمان پرداخت مهریه آزادانه توافق کنند . از نظر شرعی نیز گرچه تعلیق در اصل ازدواج باطل است اما تعلیق در پرداخت مهر المسمی صحیح است و می‌توان مهریه را معلق نمود. کما اینکه در فقه امامیه نیز چنین شرطی پذیرفته شده و باطل محسوب نمی‌شود.
بنابراین، این توافق شرعا و قانونا قابل اجرا بوده و تعیین بخشی از مهریه به صورت عندالمطالبه و بخشی به صورت مشروط یا مؤجل (دارای مدت) مجاز است. مثلاً می‌توان توافق کرد که ۲۰ سکه مهریه عندالمطالبه باشد و ۳۰ سکه پس از فوت شوهر پرداخت شود که تعهدی معلق به وقوع فوت بوده و در صورت فوت زوج، مهریه یا بخش مشروط آن، دِینی بر عهده متوفی است که از ترکه متوفی پرداخت می‌شود و در واقع نوعی مهریه مؤجل یا معلق محسوب می‌شود. اما در نظر داشته باشید که شرط باید صریح و مشخص باشد تا موجب اختلاف نگردد. همچنین باید در عقدنامه ذکر شود تا قابلیت اجرا داشته باشد.
در مجموع، می‌توان گفت که تقسیم مهریه به دو بخش (مهریه اصلی و شرط ضمن عقد) از نظر قانون مدنی صحیح است. اما لازم است با مشورت وکیل متخصص خانواده، متن شرط به‌صورت دقیق و ضمن تنظیم سند ازدواج تنظیم شود زیرا در آینده، صحت نگارش و ثبت رسمی شرط در امکان اجرا و جلوگیری از سوء‌استفاده بسیار مؤثر خواهد بود.
2 پاسخ
با سلام خدمت وکلا عزیزبنده موقع ازدواج شرایطی را با زوجه و خانواده ی زوجه مطرح نمودم و صورتجلسه ای را به امضا رساندیم که چون زوج ازدواج دومش میباشد و از ازدواج اولش طفل ۶ ساله ای دارد مهریه یک دانگ خانه که شرط شد قبل از وقوع عقد به نام زوجه منتقل شود و تعداد بیست عدد سکه بهار آزادی معین شدآیا با توجه به شرط ضمن عقد و امضای شخص زوجه و خانواده اش و شهود که اساس ازدواج برمبنای نگهداری از طفل صغیر انجام شده است و عدم تمکین از بنده و همچنین خلف وعده و عدم نگهداری از طفل صغیر آیا بنده به لحاظ قانون میتوانم مدارک ضمن عقد را به دادگاه ارائه نمایم که ایشان به وظیفه اش عمل نکرده و قانون به زوجه رای ندهد؟؟؟لازم بذکر است که تاریخ وقوع عقد سال ۱۴۰۰ بوده و تا ۱۴۰۳ سه تا رای تمکین گرفته ام که هر رای بین ۳ ماه تا ۶ ماه طول کشیده که جمعا زوجه از تاریخ وقوع عقد ۶ ماه هم از طفل نگهداری نکرده است و حتی در صورتجلسه ی یکی از تمکین های بنده، زوجه به صراحت اعلام کرده است که بنده بچه ی شمارا قبول نمیکنم بچه ات را ببر تا بیام تمکین کنم ممنون از تمامی شما وکلا عزیز.
سلام ، همانطور که در مطلب بالا توضیح داده شده مهریه نه شرط ضمن عقد است که تخلف از آن حق فسخ ایجاد کند و نه پرداخت آن معلق به انجام تعهدات قراردادی است.درخصوص تعهد راجع به نگهداری از فرزند نیز باید گفت عدم انجام این مورد حق زن برای دریافت مهریه را منتفی نماید و تاثیری در صحت عقد ندارد اگر شما برای تخلف از این شرط ضمن عقد صراحتا وجه التزامی درج می نمودید امکان مطالبه آن وجود داشت ولی با توجه به اینکه تخلف زوجه فاقد ضمانت اجراست در خوش بینان ترین حالت مقررات راجع به شرط فعل در مواد 237 و 238 قانون مدنی می توانید از دادگاه جواز این را بگیرد که به هزینه زوجه (شخص ممتنع) شخصی را به نگهداری از فرزند بگمانید.