اعتراض و واخواهی به حکم غیابی کیفری - کلاهبرداری
یک کلاهبردار در دادسرا بازداشت شده با قرار وثیقه آزاد و بعد از ارسال پرونده به دادگاه و شرکت متهم در یک جلسه دادگاه و ارائه لایحه و علیرغم ابلاغ الکترونیکی و به احتمال قوی ابلاغ واقعی متاسفانه قاضی حکم رای غیابی صادر کرده و متهم بعد ۵۰ روز از صدور حکم واخواهی داده و دادگاه نیز واخواهی را پذیرفته است. اصولا صدور حکم غیابی و پذیرش واخواهی قانونی بوده یا با ماده۳۰۳ و ۳۰۴ در تضاد است؟
امتیاز:
|
تعداد بازدید: 9461
شرایط واخواهی نسبت به احکام دادگاه های کیفری
- واخواهی به معنای اعتراض کردن می باشد و در اصطلاح روشی است برای اعتراض به احکام غیابی جهت ممانعت از تضییع حق افرادی که در جلسه ی رسیدگی حاضر نمی شوند.
- واخواهی همانطور که از تعریف آن پیداست مخصوص احکام غیابی بوده و در مورد احکام حضوری مصداق ندارد.
- در توضیح احکام غیابی باید گفت به موجب ماده 303 قانون آیین دادرسی مدنی حکم دادگاه حضوری است مگر اینکه خوانده یا وکیل یا قائم مقام یا نماینده قانونی وی در هیچ یک از جلسات دادگاه حاضر نشده و به طورکتبی نیز دفاع ننموده باشد و یا اخطاریه ابلاغ واقعی نشده باشد.
- در دادگاه های کیفری نیز به موجب ماده 406 قانون آیین دادرسی کیفری در تمام جرایم به استثنا جرایمی که جنبه حق اللهی دارند هرگاه متهم یا وکیل او در هیچ یک از جلسات دادگاه حاضر نشود یا لایحه دفاعیه نفرستاده باشد دادگاه پس از رسیدگی رای غیابی صادر می کند.
- بنابراین در صورتی که حکمی بصورت غیابی صادر گردیده باشد، به موجب ماده 305 قانون آیین دادرسی مدنی محکوم علیه غایب حق دارد به حکم غیابی اعتراض نماید و این اعتراض واخواهی نامیده می شود.
- درخواست واخواهی از دادگاه صادر کننده حکم غیابی صورت گرفته و تا زمانی که مهلت آن منقضی نشده باشد اجرای آن ممنوع است.
- واخواهی نسبت به احکام دادگاه های کیفری نسبت به اموری که جنبه حق اللهی دارند امکان پذیر نمی باشد.
- همچنین از دیگر شرایط واخواهی نسبت به احام کیفری این است که دادخواست واخواهی باید در مهلت مقرر قانونی تحویل داده شود مگر در صورت وجود عذر موجه.
- به موجب ماده 406 آیین دادرسی کیفری مهلت واخواهی از احکام غیابی برای کسانی که مقیم کشورند 20 روز و برای کسانی که خارج از کشور اقامت دارند 2 ماه از تاریخ ابلاغ واقعی خواهد بود. مگر اینکه معترض به حکم ثابت نماید عدم اقدام به واخواهی در این مدت به دلیل عذر موجه بوده است در این صورت می بایست دلایل موجه بودن عذر خود را ضمن دادخواست واخواهی به دادگاه صادر کننده رای اعلام نماید.
- در صورتی که دادگاه ادعا را موجه تشخیص دهد قرار قبول دادخواست واخواهی صادر و اجرای حکم نیز متوقف می گردد.
- چنانچه ابلاغ واقعی به شخص محکوم علیه میسر نباشد و ابلاغ قانونی به عمل آید، آن ابلاغ معتبر بوده و حکم غیابی پس از انقضاء مهلت قانونی و قطعی شدن به اجرا گذارده خواهد شد.
- در صورتی که حکم ابلاغ واقعی نشده باشد و محکوم علیه مدعی عدم اطلاع از مفاد رای باشد می تواند دادخواست واخواهی به دادگاه صادر کننده حکم غیابی تقدیم دارد.
پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص واخواهی از حکم کلاهبرداری
♦ در پاسخ به پرسشی که مطرح کردید باید گفت ملاک حضوری بودن یا غیابی بودن حکم در آیین دادرسی کیفری حاضر شدن یا حاضر نشدن متهم یا وکیلش در دادگاه است نه حضوری یا غیابی بودن حکم صادر شده از دادگاه .
♦ بنابراین اگر شخص متهم به کلاهبرداری در جلسه شركت كرده باشد حكم غيابي نمي باشد مگر اينكه تعداد جلسات زياد بوده و متهم در جلسه اخر شرکت نكرده باشد و وکیل نیز به دادگاه نفرستد و لایحه دفاعیه نیز ارسال نکند، در این حالت باز هم حکم صادره غیابی خواهد بود .
مستندات قانونی - واخوهی و شکایت از رای غیابی
ماده ۳۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی
حکم دادگاه حضوری است مگر اینکه خوانده یا وکیل یا قائم مقام یا نماینده قانونی وی در هیچ یک از جلسات دادگاه حاضر نشده و به طورکتبی نیز دفاع ننموده باشد و یا اخطاریه ابلاغ واقعی نشده باشد.
ماده ۳۰۴ قانون آیین دادرسی مدنی
در صورتی که خواندگان متعدد باشند و فقط بعضی از آنان در جلسه دادگاه حاضرشوند و یا لایحه دفاعیه تسلیم نمایند، دادگاه نسبت به دعوای مطروحه علیه کلیه خواندگان رسیدگی کرده سپس مبادرت به صدور رای می نماید، رای دادگاه نسبت به کسانی که در جلسات حاضر نشده و لایحه دفاعیه نداده اند و یا اخطاریه، ابلاغ واقعی نشده باشد غیابی محسوب است.
ماده ۳۰۵ قانون آیین دادرسی مدنی
محکوم علیه غایب حق دارد به حکم غیابی اعتراض نماید. این اعتراض واخواهی نامیده می شود. دادخواست واخواهی در دادگاه صادر کننده حکم غیابی قابل رسیدگی است.
ماده ۳۰۶ قانون آیین دادرسی مدنی
مهلت واخواهی از احکام غیابی برای کسانی که مقیم کشورند بیست روز و برای کسانی که خارج از کشور اقامت دارند دوماه از تاریخ ابلاغ واقعی خواهد بود مگر اینکه معترض به حکم ثابت نماید عدم اقدام به واخواهی در این مهلت به دلیل عذر موجه بوده است. دراین صورت باید دلایل موجه بودن عذر خود را ضمن دادخواست واخواهی به دادگاه صادرکننده رای اعلام نماید. اگر دادگاه ادعا را موجه تشخیص داد قرار قبول دادخواست واخواهی را صادر و اجرای حکم نیز متوقف می شود. جهات زیر عذر موجه محسوب می گردد :
۱- مرضی که مانع از حرکت است.
۲- فوت یکی از والدین یا همسر یا اولاد.
۳- حوادث قهریه از قبیل سیل، زلزله و حریق که بر اثر آن تقدیم دادخواست واخواهی در مهلت مقرر ممکن نباشد.
۴- توقیف یا حبس بودن به نحوی که نتوان در مهلت مقرر دادخواست واخواهی تقدیم کرد.
تبصره ۱- چنانچه ابلاغ واقعی به شخص محکوم علیه میسر نباشد و ابلاغ قانونی به عمل اید، آن ابلاغ معتبر بوده و حکم غیابی پس از انقضای مهلت قانونی و قطعی شدن به موقع اجرای گذارده خواهد شد.
در صورتی که حکم ابلاغ واقعی نشده باشد و محکوم علیه مدعی عدم اطلاع از مفاد رای باشدمی تواند دادخواست واخواهی به دادگاه صادرکننده حکم غیابی تقدیم دارد. دادگاه بدوا خارج از نوبت در این مورد رسیدگی نموده قرار رد یا قبول دادخواست را صادر می کند. قرار قبول دادخواست مانع اجرای حکم خواهد بود.
تبصره ۲- اجرای حکم غیابی منوط به معرفی ضامن معتبر یا اخذ تامین متناسب از محکوم له خواهد بود. مگر اینکه دادنامه یا اجرائیه به محکوم علیه غایب ابلاغ واقعی شده و نامبرده در مهلت مقرر از تاریخ ابلاغ دادنامه واخواهی نکرده باشد.
تبصره ۳- تقدیم دادخواست خارج از مهلت یادشده بدون عذر موجه قابل رسیدگی در مرحله تجدیدنظر برابر مقررات مربوط به آن مرحله میباشد.
ماده ۳۰۷ قانون آیین دادرسی مدنی
چنانچه محکوم علیه غایب پس از اجرای حکم، واخواهی نماید و در رسیدگی بعدی حکم به نفع او صادر شود، خواهان ملزم به جبران خسارت ناشی از اجرای حکم اولی به واخواه می باشد.
ماده ۴۰۶ قانون آیین دادرسی کیفری
در تمام جرائم، به استثنای جرائمی که فقط جنبه حق اللهی دارند، هرگاه متهم یا وکیل او در هیچ یک از جلسات دادگاه حاضر نشود یا لایحه دفاعیه نفرستاده باشد، دادگاه پس از رسیدگی، رای غیابی صادر می کند. در این صورت، چنانچه رای دادگاه مبنی بر محکومیت متهم باشد، ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ واقعی، قابل واخواهی در همان دادگاه است و پس از انقضای مهلت واخواهی برابر مقررات حسب مورد قابل تجدید نظر یا فرجام است. مهلت واخواهی برای اشخاص مقیم خارج از کشور، دو ماه است.
تبصره ۱- هرگاه متهم در جلسه رسیدگی حاضر و در فاصله تنفس یا هنگام دادرسی بدون عذر موجه غائب شود، دادگاه رسیدگی را ادامه می دهد. در این صورت حکمی که صادر می شود، حضوری است.
تبصره ۲- حکم غیابی که ظرف مهلت مقرر از آن واخواهی نشود، پس از انقضای مهلتهای واخواهی و تجدید نظر یا فرجام به اجراء گذاشته می شود. هرگاه حکم دادگاه ابلاغ واقعی نشده باشد، محکوم علیه می تواند ظرف بیست روز از تاریخ اطلاع، واخواهی کند که در این صورت، اجرای رای، متوقف و متهم تحت الحفظ به همراه پرونده به دادگاه صادر کننده حکم اعزام می شود. این دادگاه در صورت اقتضاء نسبت به اخذ تامین یا تجدید نظر در تامین قبلی اقدام می کند.
تبصره ۳- در جرائمی که فقط جنبه حق اللهی دارند، هرگاه محتویات پرونده، مجرمیت متهم را اثبات نکند و تحقیق از متهم ضروری نباشد، دادگاه می تواند بدون حضور متهم، رای بر برائت او صادر کند.
ماده ۴۰۷ قانون آیین دادرسی کیفری
دادگاه پس از واخواهی، با تعیین وقت رسیدگی طرفین را دعوت می کند و پس از بررسی ادله و دفاعیات واخواه، تصمیم مقتضی اتخاذ می نماید. عدم حضور طرفین یا هر یک از آنان مانع رسیدگی نیست.
پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما