دعاوی و موضوعات مرتبط با املاک و قراردادها

_{^{دعاوی امور حقوقی و مدنی}}

^{دعوی الزام به تنظیم سند رسمی ملک غیر منقول:}

هرگاه پس از وقوع معامله،فروشنده بنا به هر دلیلی اقدام به تنظیم سند رسمی نسبت به خریدار ننماید،خریدار می تواند با تقدیم دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی ،الزام فروشنده را به تنظیم سند رسمی از دادگاه بخواهد.

 

^{دعوی ابطال سند مالکیت:}

در مواردی که سند مطابق قانون تنظیم نشده است یا معامله ای که سند حاکی از آن است باطل بوده  یا در مواردی که کسی که سند علیه وی ابراز شده نسبت به آن ادعای جعل نموده و دادگاه حکم به ابطال سند داده باشد، میتوان ابطال سند مالکیت را از دادگاه درخواست نمود.

 

^{دعوی مطالبه ثمن:}

مطابق قانون اگر مشتری ثمن معامله را در مهلت مقرر در قرارداد تادیه نکند، بایع حق خواهد داشت یا معامله را فسخ کند یا الزام مشتری را به تادیه ثمن بخواهد.

 

^{دعوی مطالبه وجه مستند به سند عادی:}

​سند عادی نوشته ای است که مردم بین خود تنظیم میکنند و باید قابلیت این را داشته باشد که برای اثبات حق در دادگاه مورد استناد قرار گیرد مانند:رسید پرداخت وجه،فیش واریزی، فاکتور فروش و ....شخص دارنده سند عادی می تواند پرداخت وجه آن را از دادگاه مطالبه کند.

 

^{دعوی مطالبه وجه مستند به چک و سفته:}

وجود چک و سفته در دست دارنده، دلیل مدیونیت صادرکننده آن می باشد، شخص دارنده چک و سفته می تواند در صورت ادعای عدم پرداخت وجه چک و سفته،پرداخت آنرا را از دادگاه مطالبه کند.

 

^{دعوی خلع ید:}

مالک مال غیر منقول که ملک او مورد تصرف غیر قانونی قرار گرفته می تواندبا طرح این دعوی و با اثبات مالکیت خود  و تصرف غیر قانونی متصرف، از دادگاه بخواهد از ادامه تصرف خوانده جلوگیری و ملک را از تصرف وی خارج و به وی تحویل دهد.

 

^{دعوی تصرف عدوانی:}

دعوایی است که متصرف سابق ملک علیه متصرف فعلی اقامه میکند و رفع تصرف عدوانی متصرف فعلی  را میخواهد.در این دعوا نیازی به اثبات مالکیت نیست و صرف اثبات تصرف سابق و عدوانی بودن تصرف لاحق کافی است.

 

^{دعوی تخلیه:}

هرگاه مدت قرارداد اجاره پایان یابد و مستاجر ملک را تخلیه نکند، موجرمی تواند تخلیه عین مستاجره را از دادگاه بخواهد.

 

^{دعوی رفع مزاحمت :}

دعوایی که بموجب آن متصرف مال غیرمنقول درخواست جلوگیری از مزاحمت کسی را دارد که نسبت به متصرفات او مزاحم است بدون اینکه مال را ازتصرف متصرف خارج کرده باشد.

 

^{دعوی رفع ممانعت از حق:}

دعوای کسی که رفع ممانعت از حق ارتفاق یا انتفاع  خود را در ملک دیگری بخواهد.

 

_{^{دعوی مطالبه اجور معوقه:}}

هرگاه بین موجر و مستاجر قرارداد اجاره منعقد شده و مستاجر اجاره بها را پراخت نکرده است، موجرمی تواند درخواست مطالبه اجور معوقه بدهد و مستاجر  را ملزم به پرداخت نماید.

 

^{دعوی مطالبه اجرت المثل:}

هرگاه قرارداد اجاره بین طرفین موجود نباشد یا مهلت قرارداد منقضی شده باشد و تصرفات بدون اذن یا توافق مالک باشد، میتوان مطالبه اجرت المثل را از دادگاه درخواست نمود.

 

^{دعوی مطالبه خسارت تاخیر تادیه:}

خسارت تاخیر تادیه، خسارتی است که از بابت تاخیر در تادیه دین از طرف داین به مدیون داده می شود و داین میتواند از طریق تقدیم دادخواست آن را مطالبه کند.

 

^{دعوی توقف و ورشکستگی:}

هرگاه تاجر از تادیه دیون ومطالبات خود متوقف گردد می تواند دادخواست توقف و ورشکستگی بدهد،لازمه درخواست ورشکستگی ،تاجر بودن و توقف در تادیه دیون است.

 

^{دعوی اعسار:}

مطابق قانون، معسر کسی است که به دلیل نداشتن مالی به جز مستثنیات دین، قادر به تادیه دیون خود نباشد.اعسار دوگونه است:اعسار از پرداخت هزینه دادرسی و اعسار از پرداخت محکوم به.هرگاه کسی به دلیل نداشتن توانایی مالی از تادیه هزینه دادرسی و محکوم به اعلام ناتوانی کند، دادگاه به موضوع رسیدگی و در صورت اثبات عدم توانایی وی، حکم اعسار را صادر میکند.

 

^{دعوی افراز:}

افراز فقط در اموال غیر منقول امکان پذیر است. هرگاه شرکای مال مشترک در صورت عدم تفاهم  و وجود اختلافاتی نسبت به سهم یکدیگر بخواهند سهم هر یک از شرکا در ملک مشترک، مشخص شود میتوانند تقاضای افراز کنند.

 

^{دعوی استرداد اموال منقول:}

هرگاه مال غیر منقولی بر حسب امانت به کسی سپرده شود و گیرنده از استرداد آن امتناع نماید، میتوان استرداد ان را از دادگاه درخواست کرد.ممکن است رد و بدل کردن مال بموجب امانت یا عاریه باشد یا منشا دیگری داشته باشد.

 

^{دعوی مطالبه وجه التزام مندرج در قرارداد:}

وجه التزام، مبلغی است که طرفین عقد به عنوان خسارت ناشی از عدم ایفای تعهد یا تاخیر در ایفای تعهد، در قرارداد تعیین میکنند و به آن ملتزم هستند.اگرزمان اجرای قرارداد منقضی شود و  یکی از طرفین از انجام تعهدات خودداری نماید، طرف دیگر می تواند وجه التزام قراردادی  را از طریق دادگاه درخواست کند.

 

^{مطالبه خسارات دادرسی:}

مطابق قانون، خواهان میتواند ضمن تقدیم دادخواست یا در اثنای دادرسی و یا بطور مستقل ، جبران خسارات ناشی از دادرسی یا تاخیر در انجام تعهد یا عدم انجام آنرا که به علت تقصیر خوانده نسبت به اداء حق یا امتناع از آن به وی وارد شده یا خواهد شد، همچنین اجرت المثل را به لحاظ عدم تسلیم خواسته یا تاخیر تسلیم آن از باب اتلاف یا تسبیب از خوانده مطالبه نماید.خوانده نیز می تواند خساراتی که عمدا از طرف خواهان با علم به غیر محق بودن در دادرسی به او وارد شده از خواهان مطالبه نماید.

 

^{دعوی اثبات مالکیت:}

دعوی اثبات مالکیت در مورد املاکی است که فاقد سند رسمی هستند و نسبت به مالکیت آنها اختلاف وجود دارد. مطابق ماده 22 قانون ثبت، اداره ثبت کسی را مالک میشناسد که ملک در دفتر املاک بنام او به ثبت رسیده است. بنابراین  نسبت به ملکی که فاقد سند رسمی است و نسبت به مالکیت آن اختلاف وجود دارد می توان دعوی اثبات مالکیت مطرح نمود.

 

^{دعوی بطلان تقسیم مال مشاع:}

تقسیم مال مشاع عبارت است از اینکه سهم هر یک از مالکین مال مشاع مشخص میگردد. مطابق قانون، اگر بعد از تقسیم معلوم شود که قسمت به غلط واقع شده است تقسیم باطل می شود.هریک از شرکا که از نحوه ی تقسیم ملک مشاع راضی نباشند می توانند تقاضای ابطال تقسیم کنند.

 

^{دعوی تعدیل و افزایش اجاره بهاء:}

موجر یا مستاجر می تواند به استناد ترقی یا تنزل هزینه زندگی از دادگاه، تقاضای تجدیدنظر در میزان اجاره بها را بنماید، مشروط بر اینکه مدت اجاره منقضی شده و یا از تاریخ استفاده مستاجر از عین مستاجره سه سال گذشته باشد یا اگر قبلا در همین مورد حکم صادر شده باشد، سه سال از تاریخ صدور حکم گذشته باشد.در مورد افزایش اجاره بها، میتوان ضمن دادخواست تعدیل، افزایش اجاره بها را نیز درخواست نمود.

 

^{دعوی استرداد لاشه چک، سفته، برات:}

دعوی استرداد چک یا سفته و برات، زمانی مطرح می شودکه صادرکننده ادعا میکند وجه آنرا  پرداخته است و یا بعنوان امانت یا ضمانت و .. در ید دارنده است ولی با وجودانجام تعهد و یا ابطال قراردادشان، از طرف مقابل یا دارنده مسترد ننموده است.

 

 ^{درخواست صلح و سازش:}

بموجب قانون هر کس میتواند در مورد هر ادعایی از دادگاه نخستین بطور کتبی درخواست نماید که طرف او را برای سازش دعوت کند.

 

^{دعوی حکم فروش مال غیر منقول:}

درخواستی است که شریک ملک مشاعی در صورت عدم توافق شریک یا شرکا ی دیگر جهت فروش ملک مشاع غیر قابل افراز به دادگاه ارائه میدهد.

 

^{دعوی تفکیک ملک :}

تفکیک ملک عبارت است از تقسیم ملک به قطعات کوچکتر که در صلاحیت اداره ثبت اسناد و املا ک محل وقوع ملک میباشد.ولی گاهی با وجود همه ی شرایط  قانونی، اداره ثبت اسناد و املاک، نسبت به انجام تفکیک اقدام نمیکند و یا پس از گذشت دوماه از تاریخ استعلام و عدم پاسخگویی شهرداری، نسبت به تفکیک ملک اقدام نمی نماید، در این صورت می توان دادخواست تفکیک ملک را به طرفیت اداره ثبت اسناد و املاک و شهرداری، به دادگاه حقوقی داد.

 

^{دعوی اعتراض به نظر کمیسیون ماده 12 قانون زمین شهری:}

مرجع تجدیدنظر از آرای صادره از کمیسیون ماده 12،دادگاه عمومی محل وقوع  زمین است و مهلت اعتراض آن از تاریخ امضای آن سه ماه است.

 

^{دعوی نصب قیم:}

قیم شخصی است که در صورت نبودن ولی خاص( پدر و جد پدری و وصی منصوب از طرف یکی از آنان)، از سوی دادگاه برای سرپرستی و اداره محجورین، منصوب می شود.مطابق قانون برای این افراد قیم تعیین می شود:اطفالی که ولی خاص ندارند، مجانین و اشخاص غیر رشیدی که جنون یا عدم رشد آنها متصل به زمان صغر(کودکی)آنها بوده و ولی خاص نداشته باشند و مجانین و اشخاص غیر رشیدی که جنون یا عدم رشد آنها متصل به زمان صغر نباشد.

 

^{دعوی صدور حکم موت فرضی:}

حکم موت فرضی در مورد کسی صادر می شود که مدت طولانی از از غیبت او میگذرد و هیچ خبری از او در دسترس نیست و عرفا چنین شخصی زنده فرض نمی شود.

 

^{مهر وموم ترکه و درخواست تحریر ترکه:}

وراث و نمایندگان قانونی آنها و وصی می توانند برای تعیین میزان و مقدار ترکه، از دادگاه تحریر ترکه را درخواست کند.مهر و موم ترکه اقدامی است که توسط دادگاه صورت میگیرد، تا ورثه از هرگونه استفاده و دخل و تصرف در ترکه ممنوع شوند و این امر به منظور حفظ و نگهداری از ترکه انجام میگیرد. کسانی که میتوانند تقاضای مهر و موم ترکه را بنمایند همان افراد فوق می باشند.

 

^{دعوی صدور حکم حجر:}

دادستان موظف است در صورت اطلاع از وجود شخص محجور، تحقیقات لازم را معمول و پس از جلب نطر خبره و کارشناس در خصوص وضعیت دماغی محجور، مراتب را جهت صدور حکم حجر و نصب قیم به دادگاه اعلام کند.

 

^{دعوی گواهی رشد:}

هرگاه کسی که محجور است از محجوریت خارج شود میتواند درخواست صدور گواهی رشد کند .مطابق قانون، خروج از قیمومت را ممکن است خود مولی علیه یا هر شخص ذینفع دیگری تقاضا کند، دادگاه تحقیقات لازم را بعمل آورده و سپس اقدام به صدور رای می نماید.

 

^{دعوی گواهی حصر وراثت:}

درخواست گواهی حصر وراثت برای تعیین ورثه و تعیین سهم الارث هر یک از وراث صورت می گیرد.

 

^{دعوی الزام به ثبت واقعه طلاق:}

ممکن است که مردی همسر خود را بدون طی تشریفات قانونی بصورت عادی طلاق دهد. در این مورد طلاق واقع شده ولی ثبت رسمی نشده است. در این صورت یکی از زوجین به طرفیت دیگری دادخواست میدهد و ثبت واقعه طلاق را از دادگاه تقاضا میکند.دادگاه دلایل و مدارک را بررسی میکند و اگر وقوع  طلاق و صحت آن  برای دادگاه  محرز شد، حکم به الزام به ثبت رسمی طلاق صادر می شود. این حکم به یکی از دفاتر ازدواج و طلاق ارائه می شود تا پس از ثبت در سند طلاق، در شناسنامه زوجین نیز ثبت شود.

 

^{دعوی گواهی عدم سازش:}

صدور گواهی عدم سازش قبل از وقوع طلاق صورت می گیرد و مقدمه وقوع طلاق می باشد.هر یک از زوجین می تواند در صورت وجود شرایط، درخواست صدور گواهی عدم سازش کند.

 

^{دعوی ازدواج مجدد:}

هرگاه زوج  بخواهد ازدواج مجدد کند، باید  با اعلام دلایل آن به دادگاه درخواست تجویز ازدواج مجدد کند.

 

^{دعوی تمکین:}

هرگاه زوج مدعی باشد که زوجه از ایفای وظایف قانونی خویش در مقابل زوج(تمکین) نمیکند، میتواند از طریق دادگاه الزام زوجه به تمکین را بخواهد.

 

^{دعوی استرداد جهیزیه:}

زوجه می تواند هر زمان که بخواهد، جهیزیه خویش را مسترد نماید.اگر زوج از استرداد جهیزیه امتناع نماید، زوجه میتواند با ارائه لیست جهیزیه ( سیاهه) و اثبات مالکیت خود، از دادگاه الزام زوج به استرداد جهیزیه را بخواهد.

 

^{دعوی مطالبه مهریه:}

به مجرد عقد ازدواج، زن مالک مهریه می شود و هر زمان که بخواهد میتواند آنرا مطالبه کند.

 

^{دعوی مطالبه نفقه:}

نفقه عبارت است از همه ی نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، غذا،اثاث منزل، وهزینه های درمانی  و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج، بواسطه ی نقصان یا مرض .مادامیکه عدم تمکین زوجه اثبات نشده است، مستحق نفقه خواهد بود و میتواند آنرا از دادگاه درخواست کند.

 

^{دعوی مطالبه اجرت المثل:}

اجرت المثل به معنای پرداختن اجرت المثل کارهایی است که زن در منزل شوهر انجام داده در حالی که این اموراز وظایف شرعی او نبوده و برای این کار قصد تبرع نداشته باشد.در این صورت زوج باید اجرت المثل را به زوجه بپردازد.

 

^{دعوی حضانت:}

یکی از موارد مربوط به دعوای حضانت، تعیین ساعات و روزهای ملاقات طفل برای آن والدی است که حق حضات ندارد.وی میتواند از طریق طرح دعوی،ساعات ملاقات را تعیین کند و در صورتی که یکی از طرفین بخواهد نسبت به عدم صلاحیت والدی که حق حضانت دارد دعوی سلب حضانت مطرح کند، نیز میتواند اقدام به طرح دعوی کند.

 

^{دعوی ورود ثالث:}

هرگاه شخص ثالثی در موضوع دادرسی اصحاب دعوی اصلی برای خود مستقلا حقی قائل باشد یا خود را در محق شدن یکی از طرفین ذیحق بداند میتواند مادامیکه ختم دادرسی تمام نشده وارد دعوی شود.

 

^{دعوی جلب ثالث:}

هریک از طرفین دعوا که جلب شخص ثالثی را لازم بداند میتواند تا پایان جلسه اول دادرسی جهات و دلایل خود را اظهار کرده و ظرف سه روز با تقدیم دادخواست از دادگاه درخواست جلب او را بنماید.

 

^{دعوی تقابل:}

خوانده می تواند در مقابل ادعای خواهن اقامه دعوی نماید.این دعوا درصورتیکه با دعوی اصلی ناشی از یک منشا بوده یا ارتباط کامل داشته باشد، دعوای تقابل نامیده می شود.

 

 

مطالعه مطالب مرتبط:

1- راههای تخلیه فوری ملک و دادخواست تخلیه

2- نکات مهم دعاوی تصرف (تصرف عدوانی، ممانعت از حق، مزاحمت)

3- انواع حقوق و دعاوی (مالی و غیر مالی)

4- مطالبه اجور معوقه